سینمای ایران » نقد و بررسی1400/11/30


در مسیر درام

به بهانه ی بازی درخشان مهران مدیری در «خائن کشی»

علیرضا موسوی

 

برداشت اول:‌ اگر این روزها سریال خاتون را دنبال می‌کنید بی‌گمان در کنار بازی تحسین برانگیز بازیگرانی چون اشکان خطیبی و بابک حمیدیان و در کنار ویژگی‌های خاص فنی این سریال (از قبیل کارگردانی درست، کادر بندی‌های دقیق، رنگ، نور و صحنه)، توجه‌تان به بازی جذاب و درخشان مهران مدیری نیز جلب شده است. مدیری در نقش جهانگیر روزبه (مستر انگلیسی یا همان دایی جون خاتون) خوش درخشیده است. نقش او هر چند در روند داستانی سریال کوتاه و حتی فرعی محسوب می‌شود اما در قسمت‌های اخیر این سریال ( به ویژه در نیم فصل دوم آن) فراوان تاثیرگذار بوده که این تاثیرگذاری از بازی دقیق مدیری نشات می‌گیرد. دیالوگ‌های به قاعده، نگاه‌های پرمفهوم و خنده‌های به جای او، این نقش را تبدیل به یکی از خاص‌ترین بازی‌ها و خاص‌ترین بازی مدیری در این ژانر کرده است. مدیری نقش مستر روزبه را همچون مومی در دست گرفته و گویا با هر صحنه از هنرنمایی‌اش شمه‌ای از توانایی‌هایش در هنرهای نمایشی را به اجرا می‌گذارد. آن‌جا که داستان اقتضا می‌کند و در بزنگاه حوادث اضطراب را در صورتش نمایان می‌سازد (سکانس اولین دیدار با شیرزاد در هتل) و آن‌جا که سریال موقعیت‌های کمدی کوتاهی طلب کند، با بیان جالب و دیر آشنایش مخاطب را تا مرز کمدی درام می‌برد. (سکانس‌هایی که با غفوریان یا دهکردی همبازی است) و حتی در قسمت اخیر نقش کسی را که در نزدیک پنجاه سالگی عاشق شده و متمولانه خواستگاری می‌کند را به خوبی ادا می‌کند. او حتی این کار را به مراتب از عاشق اصلی داستان یعنی رضا فخار (با بازی مولویان) بهتر انجام می‌دهد.

برداشت دوم: چند ماه پیش بود که یکی از مهم‌ترین رویداد‌های سینمایی کشور یعنی جشن حافظ چون هر سال برگزار شد و به بهترین‌های هر رشته به انتخاب هیات داوران جوایزی تعلق گرفت. پیمان معادی عنوان بهترین بازیگر مرد درام را برای فیلم درخت گردو دریافت کرد که به دلیل غیبتش در جشنواره مهران مدیری (بازیگر نقش مکمل او در فیلم درخت گردو) به نمایندگی برای دریافت جایزه به روی سن رفت. او در صحبت‌های کوتاهش به شدت از بازی خود در آن فیلم انتقاد کرد و حتی خود را مستحق دریافت جایزه‌ی "چپق طلایی"!! دانست. سخنان مدیری فارغ از تفاسیر غیرمستقیمی که داشت نشانگر یک هدف اصلی بود و آن هم نارضایتی مدیری از بازیش در درخت گردو. نارضایتی که پیش‌تر منتقدین و مخاطبان، آن را بیان کرده بودند.

خاتونبرداشت سوم: چند روزی مهم‌ترین و رسمی‌ترین رویداد سینمایی کشور یعنی جشنواره فیلم فجر در تهران با اکران‌های عمومی و نشست‌های خبری برگزاری شد. یکی از فیلم‌های کنجکاوی برانگیز جشنواره‌ی امسال خائن کشی آخرین اثر مسعود کیمیایی، کارگردان با سابقه‌ی سینما در نزدیک هشتاد سالگی‌اش است. این فیلم که در بستری تاریخی روایت می‌شود و ویژگی‌های همیشگی  آثار کیمیایی که (امضای او محسوب می‌شود) را داراست از سوی منتقدین و مخاطبان با نظرات مثبت و منفی متفاوت و متنوعی مواجه شده. بعضی آن را در ادامه سینمای بازنشست شده‌ی کیمیایی قلمداد کردند و بعضی بهترین اثر او در سالیان اخیر. اما هر دو گروه به ویژگی مشترکی اشاره کردند. بازی قابل ستایش مهران مدیری.

برداشت آخر: مهران مدیری این روز‌ها به غیر از آن‌که برندی در سینما و تلویزیون محسوب می‌شود و البته در پی این برند بودن دائما با نظرات مثبت و منفی که بعضی از آن‌ها - چه مثبت و چه منفی - فراتر از ابعاد سینمایی رفته و جنبه تحلیل شخصیتی پیدا کرده‌اند و به ورطه‌ی اغراق کشیده شده‌اند، مواجه است و به غیر از آن‌که به واسطه حضور طولانی و پر سابقه‌اش در تلویزیون (از ساعت خوش تا دورهمی) آن هم در ژانر کمدی که ژانر مورد علاقه‌ی غالب مردم محسوب می‌شود به عنوان چهره‌ای کاریزماتیک در میان اقشار جامعه شناخته می‌شود، دارد در آسمانِ ژانر درام نیز خوش می‌درخشد. اگرچه در درخت گردو خوب از عهده نقش برنیامده است اما خود را از لختی دچار شده در ژانر درامِ سینما نجات داده است. نکته‌ای قابل ملاحظه‌ای مطرح است: چرا مدیری از میان سه فیلم مطرح شده در یکی انتظاراتِ خود، مخاطب و منتقد را برآورده نکرده اما در دو فیلم دیگر خوش درخشیده است؟

پاسخ در کارگردانی اثر است. البته منظور از کارگردانی یک اثر، کارگردانی تلویزیونی و یا حتی بازی گرفتن از بازیگر نیست! چرا که مهدویان به عنوان پدیده‌ای نوظهور در این میان از برجستگان سینماست و همین اثرِ دراماتیک او درخت گردو شاهدی بر این ادعاست. بماند که یکی از بهترین‌های نمایش خانگی یعنی زخم کاری را به خوبی ساخته و کاراکترهایش را پرداخته است. سخن از انتخاب بازیگر است. نقش مدیری در درخت گردو بر او نمی‌نشیند. بخواهیم یا نخواهیم مدیری بازیگر تیپ است و نمی‌توانیم از او تصور دیگری جز تیپش داشته باشیم. اتفاقی که دقیقا در درخت گردو برعکسش پیش آمده است. سعی کرده‌اند او را با گریمی نه چندان جالب و افکت نه چندان جالب‌تر لکنت زبان از شخصیت همیشگی‌اش دور بسازند اما موفق نشده‌اند و همین موجب ضعف بازی او و باورناپذیری آن در درخت گردو می‌شود. اما در نقطه‌ای دیگر پاکروان و البته پناهی‌ها خوب کسی را برای نقش روزبه انتخاب کرده‌اند. مدیری کسی که بازی‌اش در عمده‌ی آثار دهه نودش  با رگه‌ای از غرور، تمکن و حتی طراحی لباس خاص (استایل) همراه بوده است. کافی است به بازی او در این آثار نگاهی کنید (درام و یا کمدی تفاوتی ندارد) کاشفِ درحاشیه، کامروایِ هیولا و دراکولا، مهرانِ قلب یخی، صبوریِ پل چوبی و در نهایت مدیریِ دورهمی! نتیجه آن‌که به‌نظر بهتر است پس از این مدیری در درام‌هایی هنرش را به نمایش بگذارد که در عینِ ترس و دلهره، اضطراب و نگرانی، عشق یا دلداگی، مدیری بودن خود را حفظ کند.

 

کانال تلگرام ماهنامه سینمایی فیلم:

https://telegram.me/filmmagazine

آدرس اینستاگرام:

https://www.instagram.com/filmmagazine.official

آدرس کانال آپارات:

آپارات | FilmMagazine.official (aparat.com)

آرشیو

کتاب کاریکاتورهای مسعود مهرابی منتشر شد
فیلم ۷۶۰۰ به نویسندگی و کارگردانی بهروز باقری
 اولین جشنواره بین المللی فیلم کوتاه عباس کیارستمی برگزار شد
فیلم خانه ماهرخ ساخته شهرام ابراهیمی
فیلم گیج گاه کارگردان عادل تبریزی
فیلم جنگل پرتقال
fipresci
وب سایت مسعود مهرابی
با تهیه اشتراک از قدیمی‌ترین مجله ایران حمایت کنید
فیلم زاپاتا اثر دانش اقباشاوی
آموزشگاه سینمایی پرتو هنر تهران
هفدهمین جشنواره بین المللی فیلم مقاومت
گروه خدمات گردشگری آهیل
جشنواره مردمی عمار
جشنواره انا من حسین
آموزشگاه دارالفنون
سینماهای تهران


سینمای شهرستانها


آرشیوتان را کامل کنید


شماره‌های موجود


نظر شما درباره سینمای مستقل ایران چیست؟
(۵۵)

عالی
خوب
متوسط
بد

نتایج
نظرسنجی‌های قبلی

خبرنامه

به خبرنامه ماهنامه فیلم بپیوندید: