معرفی مستندهای چهل و سومین جشنواره فیلم فجر

فهرست فیلم‌های مستندِ چهل و سومین جشنواره فیلم فجر

خط القعر

مستند «خط القعر» به کارگردانی فرشاد اکتسابی و تهیه کنندگی مشترک حمید مهندسی و فرشاد اکتسابی است. این مستند با نگاهی تاریخی و ریشه شناسی به عوامل شروع جنگ عراق علیه کشورمان می‌پردازد. این اثر در مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی ساخته شده و به مدت نود دقیقه نگاهی تاریخی و ریشه‌شناسی به جنگ هشت ساله و ریشه‌های آن از دوران صفوی تا سال 59 شمسی دارد.

فرشاد اکتسابی کارگردان این مستند درباره علت ساخت مستندی درباره این موضوع بیان کرد: «من همیشه علاقه داشتم مستندی درباره جنگ عراق علیه ایران بسازم که نگاهی جامع به تمامی روزهای جنگ داشته باشد، از ابتدا تا پایان جنگ. چرا که تا امروز فیلمی به این شکل ساخته نشده است و تمامی آثار بخشی از رویدادهای جنگ را روایت کرده‌اند و یا به شخصیت‌های مهم این دوران پرداخته‌اند. تمام تلاش من ساخت اثری بیطرفانه درباره این واقعه است. چرا که سوال‌های زیادی وجود دارد که اصلا چه شد که جنگ میان عراق و ایران آغاز شد و آثاری که گزینشی به جنگ پرداخته‌اند شاید مانند یک اثری که با نگاه جامع و ریشه‌ایی تحلیل می‌کند نتواند به این سوال‌ها جواب دهد. ما از منابع آرشیوی و مکتوب استفاده کردیم زیرا در نظر داشتیم برای ساخت این مستند از اسناد و مدارک معتبر آن سال‌ها استفاده کنیم به همین دلیل این اسناد تاریخی را استفاده کردیم.»

خیابان سوم سئول

مستند «خیابان سوم سئول» به کارگردانی و تهیه کنندگی محمودرضا رضایی است. این فیلم با سوژه حواشی بازی‌های تیم ملی فوتبال ایران در صعودهایش به جام جهانی در سه دهه اخیر به نحوه عملکرد روسای فدراسیون فوتبال ایران که موفق شدند تیم ملی را به جام جهانی ببرند، می‌پردازد. مصطفی فرجی، فیلم‌ساز، درباره این فیلم گفته: «به نظرم این فیلم جنبه سیاسی دارد. چون وقتی فیلم را دیدم آگاه شدم پشت پرده چه اتفاقاتی برای فوتبال می‌افتد. فکر می‌کنم این ماجراهای سیاسی در فوتبال همچنان ادامه دارد. بالاخره باید فکر اساسی کرد تا این اتفاقات برای فوتبال مردم نیفتد. فوتبالی که مردم عاشقانه دوست دارند نتیجه داشته باشد، ولی متاسفانه بازیچه می‌شود. البته این فیلم به ما نگفت آن اتفاقات چه بوده است. شاید مسائلی که جنبه امنیتی داشته، فاش نکرده است. البته از لحاظ فرم کار خوبی بود. حتی از تصاویر آرشیوی استفاده کرده بود.»

این فیلم در هجدهمین جشنواره بین المللی فیلم مستند ایران «سینما حقیقت» به نمایش درآمده است.

درباره مهرداد بهار

مستند «درباره مهرداد بهار» به کارگردانی و تهیه کنندگی پیام مستوفی است. این اثر به زندگی ملک مهرداد بهار، نویسنده و پژوهشگر برجسته و پدر اسطوره شناسی ایران می‌پردازد. او پنجمین فرزند ملک الشعرای بهار بود. او نخستین کسی بود که اسطوره‌های ایرانی را به شیوه‌ایی علمی بررسی کرد و در کتابی با عنوان «اساطیر ایران» انتشار داد.

در این مستند با ژاله آموزگار، ابوالقاسم اسماعیل‌پور، حوری اعتصام، پروانه بهار، چهرزاد بهار، فرغانه بهار، جهانگیر چراغی، محمود دولت آبادی، بهرام دبیری، علی دهباشی، علی رواقی، حمید سهیلی، بدرالزمان قریب، نصرالله کسراییان، کتایون مزداپور، افشین معاصر، جمال میرصارقی و منیژه محامدی گفت‌وگو شده است.

رخ

مستند «رخ» به کارگردانی سام کلانتری و تهیه کنندگی آرش صادقی و سام کلانتری است. این مستند به احوالات و درونیات علی اکبر صادقی نقاش و تصویرگر پیشکسوت و معاصر می‌پردازد و با تمرکز بر رویاها و خواب‌های این هنرمند سعی می‌کند تا با ورود به لایه‌های روانشناختی آثار به بررسی زندگی فردی و آثار او بپردازد. این فیلم از تولیدات بنیاد علی اکبر صادقی است و مراحل تولید و آماده‌سازی آن سه سال به طول انجامیده است.

روزگار احمد

مستند «روزگار احمد» به کارگردانی محسن اردستانی رستمی و تهیه کنندگی ساسان فلاح فر است. این مستند روایتی از تلاش‌های خستگی ناپذیر سردار سرلشگر کاظمی، از کردستان گرفته تا جای‌جای جبهه‌های جنوب است. این شهید اقدامات موثری نسبت به ارتقای سطح کیفی نیروی هوایی از جهت سازمان و ساختار انجام داد و برای نخستین بار نیروی هوایی سپاه را مجهز به هواپیمای جت پشتیبانی نزدیک سوخو 25 کرد و سازمان هلیکوپتری سپاه را با خرید بالگردهای میل 17 تجهیز کرد. حاج احمد که همرزمانش از او به عنوان شاه کلید پیروزی در عملیات‌ها نام می‌برند در 19 دی سال 1384 در سانحه هوایی سقوط هواپیما در نزدیکی ارومیه به شهادت رسید.

شاهین لیل

مستند «شاهین لیل» به کارگردانی و تهیه کنندگی نصرالله محمدی ایازی است. لیل از خانواده شاهین‌هاست و جزو شاهین‌های کوچک جثه محسوب می‌شود.

شگرد

مستند «شگرد» به کارگردانی و تهیه کنندگی جعفر صادقی است. جواد بعد از تلاشی ده ساله و پشت سر گذاشتن سختی‌ها و مرارت‌های فراوان توانسته باشگاه کُشتی بزرگی را در منطقه فقیرنشین سیدآباد بسازد. تلاش او بچه‌های زیادی را به سمت باشگاه و کُشتی کشانده و از اعتیاد و ناهنجاری‌ها دور کرده است. شاگردان او حالا به نوجوانی رسیده‌اند. آرزوی آن‌ها رسیدن به دوبنده‌های تیم ملی است.

ضد قهرمان

مستند «ضد قهرمان» به کارگردانی و تهیه کنندگی عارف افشار است. این مستند به تقابل دو جریان فکری در سال‌های ابتدایی انقلاب اسلامی می‌پردازد: صادق خلخالی و بنی‌صدر در مقابل شهید بهشتی و شهید قدوسی. این مستند سیر تبدیل صادق خلخالی از قهرمان ابتدای انقلاب به فردی فراموش شده را بررسی می‌کند و به نقش کم‌تر پرداخته شده شهید قدوسی نیز می‌پردازد. فیلم با پژوهشی دقیق و مصاحبه با شخصیت‌هایی چون علی اکبر ناطق نوری، سعی دارد روایت صریحی از این دوره تاریخی ارائه دهد و مخاطب عام را با موضوع درگیر کند.

کیمیا

مستند «کیمیا» به کارگردانی زهره احمدزاده و تهیه کنندگی محمد حسین حیدری است. این مستند درباره دختری اهل زابل است که در کودکی دچار خشونت خانگی شده و همین ماجرا زندگی‌اش را از مسیر عادی دور کرده است. این اثر در خانه مستند سازمان هنری رسانه‌ای اوج تولید شده و با نگاهی متفاوت به زندگی زنی که در برابر سختی‌ها و نابرابری‌ها مبارزه می‌کند، داستانی انسانی و تاثیرگذار را روایت می‌کند.

مرزهای خاموشی

مستند «مرزهای خاموشی» به کارگردانی و تهیه کنندگی امید هاشم‌لو است. دومین مستند هاشم‌لو که از نظر سبک و ساختار فیلمی بسیار حرفه‌ای و خوش ساخت به شمار می‌رود. گروه متا کَهَت مَیان از پیشگامان سبک هوی متال در ایران و لیدر و مغز متفکر این گروه، همایون مجدزاده دستمایه روایتی قرار گرفته که از یک سو بر فعالیت‌های حرفه‌ایی او و از سوی دیگر بر حالات روحی و خلقیات پیچیده و معضلات و چالش‌ها و ناکامی‌هایی که با آن‌ها دست به گریبان بوده متمرکز است.

یک وجب خاک

مستند «یک وجب خاک» به کارگردانی و تهیه کنندگی نیما مهدیان است. با شروع جست‌و‌جوی خانه‌ای برای اجاره توسط زهرا، آرام آرام رازهایی آشکار و پرده از اسرار زندگی او برداشته می‌شود.

[مجله فیلم]