نوروز امسال با بصرفه‌ترین سیم‌کار کشور

سینمای جهان » گفت‌وگو1398/10/28


فقط کیفیت فیلم‌ها برای ما اهمیت دارد

گفت‌و‌گو با ژولی روسون عضو هیأت انتخاب جشنواره کلرمون‌فران

قصیده گلمکانی
طراح پوستر: Susa Monteiro

 

ژولی روسون، خوشرو، با حوصله و در عین حال بسیار حرفه‌‌ای، از اعضای هیأت انتخاب جشنواره فیلم کوتاه کلرمون‌فران است. او هم‌چنین مسؤلیت روابط بین انجمن «هر کی می‌تونه فیلم کوتاه رو نجات بده!» و موسسه‌های دولتی را بر عهده دارد. جشنواره کلرمون‌فران که حرفه‌ای‌گری، پویایی و در عین حال سادگی آن در جامعه فیلم کوتاه جهان استثنایی‌ست، توسط افرادی به همان اندازه حرفه‌ای، متعهد و روراست اداره می‌شود. کم‌تر پیش می‌آید کسی پایش به این جشنواره باز شود و به خاطر مجموعه‌ی این خصوصیات به آن اعتیاد پیدا نکند و هر سال به آن بازنگردد. این گفت‌وگوی اختصاصی به مناسبت چهل‌ودومین دوره جشنواره کلرمون‌فران - که به «جشنواره کن فیلم‌های کوتاه» هم مشهور است- انجام شده. در این دوره، «ملاقات» تنها فیلم ایرانی حاضر در بخش مسابقه‌ بین‌الملل آن است. «ملاقات» ساخته آزاده موسوی است که مستندش «در جست‌وجوی فریده» (کارگردانی مشترک با کوروش عطایی) به عنوان نماینده سینمای ایران به اسکار ۲۰۲۰ معرفی شد.

ژولی روسونشما یکی از اعضای هیات انتخاب بخش بین‌الملل جشنواره کلرمون‌فران هستید. برای بسیاری از فیلم‌سازان همیشه این سؤال هست که آیا برنامه‌ریزها فرصت دیدن هزاران فیلم ثبت‌نام شده در سایت جشنواره را پیدا می‌کنند؟ در جشنواره‌ بزرگ و مهمی چون کلرمون‌فران، آیا از مشاوران هم استفاده می‌کنید یا هیات انتخاب تمامی مسؤلیت را بر عهده دارند؟
هر سال بیش از نه‌هزار فیلم در بخش‌های مختلف جشنواره کلرمون فران ثبت‌ نام می‌‌شود. این تعداد بسیار زیاد است ولی وظیفه‌ ماست که تمامی آن‌ها را با دقت تماشا کنیم. ما فقط فیلم‌هایی را که در پلتفرم‌مان ثبت‌نام شده‌اند برای انتخاب تماشا می‌کنیم و هیچ‌گونه سفارش یا مشاوره‌ای را از افراد یا نهادها نمی‌پذیریم. البته وقتی ما اعضای هیات انتخاب به جشنواره‌های دیگر می‌رویم، به دنبال فیلم‌های مناسب برای کلرمون‌فران هستیم ولی حتی اگر فیلمی نظرمان را جلب کند، همیشه سازندگان آن فیلم‌ها را دعوت به ثبت‌نام روی پلتفرم‌مان می‌کنیم تا روند انتخاب آن‌ها مانند تمامی فیلم‌های دیگر باشد. گروهی برای انتخاب اولیه همراه با برخی از اعضای اصلی هیات انتخاب فیلم‌ها را تماشا می‌کنند و یک فهرست اولیه تهیه می‌کنند که در نهایت هیات اصلی تصمیم نهایی را می‌گیرند. درست است که کارما بسیار وقت‌گیر و سخت ا‌ست ولی فراموش نکنیم که فیلم‌ساختن فیلم‌سازها هم وقت‌گیر و ارزشمند است و باید با دقت به نتیجه‌ زحمات آن‌ها نگاه کرد.

 این نوع نگاه شما از متعهد بودن عوامل جشنواره می‌آید چون شاهدیم که در بسیاری از جشنواره‌های دیگر جهانی چنین نگاهی به دیدن فیلم‌ها برای انتخاب‌شان ندارند. چند نفر در هیات انتخاب اصلی و هم‌چنین هیات انتخاب اولیه حضور دارند؟ 
حدودا سی نفر برای انتخاب اولیه‌ فیلم‌های بخش بین‌الملل (که برخی از آن‌ها اعضای اصلی هم هستند). آن‌ها در گروه‌های دو تا چهار نفره فیلم‌های هر کشور یا یک محدوده‌ جغرافیایی را تماشا می‌کنند. هیات انتخاب نهایی بین چهار تا هشت نفر عضو دارد که این تعداد در سال‌های متعدد تغییر می‌کند. اواخر نوامبر تا اوایل دسامبر فهرست نهایی فیلم‌های انتخابی را آماده می‌کنیم.

آیا احتمالاً یک سهمیه‌بندی ناگفته برای هر کشور وجود دارد و یا واقعا فقط کیفیت فیلم‌ها را در نظر می‌گیرید؟ مثلا درمورد ایران اغلب فقط یک فیلم در بخش مسابقه است و این سوال پیش می‌آید که انگار این تعداد نباید زیاد تغییر کند
«ملاقات» عکس از محمد نبی‌خانی
فقط کیفیت فیلم‌ها برای ما اهمیت دارد و به هیچ عنوان با سهمیه‌بندی خودمان را مجبور به گرفتن یا نگرفتن فیلمی از کشوری نمی‌کنیم. پیش آمده که از کشوری سال‌ها فیلمی نداشتیم اما در یک سال سه فیلم از همان کشور داشته‌ایم (به عنوان نمونه نروژ در سال ۲۰۱۹)

باوری وجود دارد که بیش‌تر جشنواره‌ها فیلم‌هایی را از ایران انتخاب می‌کنند که اوضاع نابه‌سامان اجتماعی را نمایش می‌دهند. و برخی معتقدند فیلم‌سازها هم به همین دلیل به سراغ چنین موضوع‌هایی می‌روند تا فیلم‌های‌شان در جشنواره‌های بیش‌تری پذیرفته شوند. نگاه هیات انتخاب جشنواره کلرمون‌فران در این‌ زمینه چیست؟
نگاه ما به فیلم‌ها بر اساس کشور محل تولید آن‌ها تغییر نمی‌کند. ولی طبیعتا فیلم‌های کوتاهی که در کشورهایی با تاریخ معاصر پیچیده و پرمسأله‌ تولید می‌شوند بسیاری اوقات بازتاب فضای اجتماعی آن‌هاست. و در خیلی از موارد موضوع‌های سخت و سیاه در فیلم‌ها بیان می‌شوند ولی برای ما سوژه‌ها نیست که اهمیت اصلی را دارد و آن‌چه بیش از همه برای‌مان مهم است هماهنگی بین تمامی اجزای یک فیلم از نظر هنری و ساختاری است و خصوصا انرژی‌ای که در یک فیلم نهفته است.

روی سایت‌تان شاهدیم که هر سال تعداد زیادی فیلم ایرانی ثبت‌نام می‌شوند. کیفیت کلی آن‌ها را چگونه بررسی می‌کنید و آیا نکته‌ای هست که بتوانید بگویید تا کمکی برای فیلم‌سازان جوان فیلم کوتاه ایران باشد؟
بر اساس آن‌چه همکارانم که بیش‌تر فیلم‌های ایران و این منطقه را در بخش انتخاب اولیه می‌بینند، فیلم‌های کوتاه ایرانی یکی از بهترین‌ها در منطقه هستند. در عین حال می‌دانیم که این موضوع شامل فیلم‌های بلند ایرانی هم هست. از نظر تکنیک یا کارگردانی و بازی بازیگرها متوجه یک دانش ریشه‌دار هستیم. البته مثل بسیاری از کشورها که سینمای ملی دارند، شاهد ضعف‌‌هایی هم هستیم که می‌شود خیلی راحت از آن‌ها صرف‌نظر کرد. مثلا بعضی از فیلم‌ها خیلی حراف و پردیالوگ هستند و بعضی دیگر برعکس، بسیار طولانی و کم‌‌دیالوگ که به نوعی بی‌شباهت به آثار برخی از بزرگان سینمای ایران نیستند. ولی با تمام این‌ها تکرار می‌کنم که فیلم‌های کوتاه ایرانی از جذاب‌ترین‌های سینمای امروز هستند.

بازار فیلم - عکس از: Re mi Boisseauدر اصل شاید به نوعی منظورتان این است که بهترین نکته برای فیلم‌سازهای جوان‌تر پرهیز از تقلید است و پیدا کردن صدای خود را در فیلم‌سازی... شما در بخش‌های دیگر جشنواره از جمله جذب کمک‌های دولتی و رویداد‌های حرفه‌ای‌ها هم فعالید. فیلم‌سازهای جوان ایرانی اغلب از کمبود کمک‌های دولتی برای ساخت فیلم‌ها گلایه دارند و اخیرا بسیاری به فکر تولید مشترک افتاده‌اند. البته خیلی‌ها فراموش می‌کنند که با وجود کمک‌های متعدد دولتی، رقابت بسیار در اروپا سخت‌تر است. چگونه این تعداد بالای کمک‌های دولتی در رشد کمی و کیفی فیلم‌های کوتاه فرانسوی را بررسی می‌کنید؟ 
شانسی که ما در فرانسه داریم داشتن بودجه‌های متعدد مالی و دولتی برای خلق فیلم‌های بلند و کوتاه است. این یک ویژگی فرانسوی است که شامل بسیاری از کشورهای دیگر اروپایی هم نمی‌شود. برای این کمک‌ها در مراحل مختلف می‌توان درخواست داد: نوشتن فیلم‌نامه، تدارک تولید، مرحله فیلم‌برداری، پس از فیلم‌برداری، پخش و غیره. در برخی از کشورهای دیگر اروپایی تعدادی کمک مالی وجود دارد که فقط دو سال یک‌بار پرداخت می‌شوند. این موضوع بحث پیچیده و بسیار گسترده‌ای‌ست و کشور به کشور تفاوت دارد. تولید مشترک بین کشورهای اروپایی هم روزبه‌روز بیشتر گسترش پیدا می‌کند. ما سعی داریم با «یورو کانکشن» این تولیدات مشترک را همراهی و از آن‌ها حمایت کنیم. تعداد زیاد کمک‌های مالی دولتی به فیلم کوتاه باعث شده تولید فیلم کوتاه در فرانسه بسیار بالا باشد به طوری که هر سال حدود دوهزار فیلم فرانسوی برای حضور در جشنواره ما ثبت نام می‌کنند. فیلم‌هایی که دانشجویان رشته‌ سینما یا فیلم‌سازان مستقل ساخته‌اند. نمی‌دانم که آیا بشود به آن عنوان رقابت داد یا نه ولی واقعیت این است که تعداد درخواست‌های مالی بسیار بیش‌تر از بودجه موجود است.

کانال تلگرام ماهنامه سینمایی فیلم:

https://telegram.me/filmmagazine

آرشیو

فیلم خانه ماهرخ ساخته شهرام ابراهیمی
فیلم گیج گاه کارگردان عادل تبریزی
فیلم جنگل پرتقال
fipresci
وب سایت مسعود مهرابی
با تهیه اشتراک از قدیمی‌ترین مجله ایران حمایت کنید
فیلم زاپاتا اثر دانش اقباشاوی
آموزشگاه سینمایی پرتو هنر تهران
هفدهمین جشنواره بین المللی فیلم مقاومت
گروه خدمات گردشگری آهیل
جشنواره مردمی عمار
جشنواره انا من حسین
آموزشگاه دارالفنون
سینماهای تهران


سینمای شهرستانها


آرشیوتان را کامل کنید


شماره‌های موجود


نظر شما درباره سینمای مستقل ایران چیست؟
(۳۰)

عالی
خوب
متوسط
بد

نتایج
نظرسنجی‌های قبلی

خبرنامه

به خبرنامه ماهنامه فیلم بپیوندید: