درام ترسناک و دلهرهآور قطار بوسان که به پرفروشترین فیلم سال 2016 سینماهای کره جنوبی تبدیل شد، نام کارگردانش ییون سانگهو را به اندازه ستارگان آن مطرح کرده است. به طوری که برخی فکر میکنند کارنامهی فیلمسازی و هنری این فیلمساز 38ساله با این فیلم کاملاً دگرگون شده است. اما خودش میگوید این موفقیت کلان، او را با چالشهای زیادی روبهرو کرده است. از ماه مه سال گذشتهی میلادی که فیلم نمایش پرسروصدایی در یکی از بخشهای جشنواره کن داشت تا به حال، بحثها و حرفوحدیثهای زیادی را برانگیخته است. اولین فیلم زندهی سانگهو در ماه ژوییه در کره روی پرده رفت و در نهایت به فروش چشمگیر 83 میلیون دلار دست یافت. شاید این رقم در مقایسه با فروشهای کلان فیلمها در گیشهی سینماهای آمریکا یا چین، کوچک به نظر برسد، اما نباید فراموش کرد که در گیشهی سینماهای کره جنوبی، معمولاً فیلمهای انگشتشماری به رقم فروش صد میلیون دلار میرسند. با این وجود، قطار بوسان که توسط بیش از یازدهونیم میلیون تماشاچی دیده شده، در ردیف نهمین فیلم پرفروش تاریخ سینمای کره قرار گرفته است. اما با وجود این موفقیت تجاری و استقبال عموم منتقدان سینمایی، خود فیلمساز هنوز به گذشته و شیفتگیاش به انیمیشنسازی فکر میکند و مسیری را به یاد میآورد که او را به این نقطه رسانده است: «مدتها تنها فکر و آرزویم این بود که کارگردان فیلمهای انیمیشن شوم. اما در حال حاضر سر یک دوراهی گیر کردهام. وضعیت دشواری است و نمیدانم این معضل را چهگونه حل کنم. آیا موفقیت بالای قطار بوسان به معنی این است که صنعت بینالمللی انیمیشن برای من کوچک است و کم؟»
سانگهو اولین فیلم بلند حرفهایاش را با عنوان پادشاه خوکها در سال 2011 ساخت. این انیمیشن تلخ درباره خشونت موجود در مدارس بود که نمایش آن در جشنواره بوسان، جایزهای را برایش به ارمغان آورد. استقبال منتقدان از این انیمیشن در بوسان، امکان نمایشش در بخش دو هفتهی کارگردانان جشنواره کن را فراهم کرد. سانگهو فعالیتهایش را با فیلمی تلختر و حتی خشنتر پی گرفت و در گام بعدی انیمیشن جعلی را ساخت. داستان فیلم درباره آدم مطرودی بود که در منطقهای روستایی علیه وزیری دغلکار - که برای کسب پول و مقام از احساسات مذهبی اهالی محل سوءاستفاده میکند - طغیان میکند. دو فیلم اول سانگهو، به جشنوارههای خارجی مختلفی رفتند و در اصل دور جهان را گشتند و برای نمایش در کشورهای متعددی خریداری شدند. با این حال، فروش کل آنها در گیشهی سینماهای جهان، حتی به رقم سیصد هزار دلار هم نرسید! این در حالی است که فروش بینالمللی قطار بوسان از مرز بیست میلیون دلار گذشته است. تماشاگران آمریکایی هم بیش از دو میلیون دلار برای دیدن آن پرداخت کردهاند و قرار است نسخهی انگلیسیزبان فیلم توسط شرکت فیلمسازی «گومون» ساخته شود.
قطار بوسان داستان پدری با بازی گونگ یو را بازگو میکند که دختر کوچکش را به دیدار مادرش (همسر سابق خود) میبرد. زامبیها به قطار حامل آنها هم راه پیدا میکنند و خیلی زود سرنشینان قطار با موجی از زامبیها روبهرو میشوند که به دنبال قربانیان خود هستند. به گفتهی سانگهو: «ایدهی فیلم زمانی به فکرم رسید که میخواستم انیمیشن ایستگاه سئول را بسازم. این فیلم حالا به صورت پیشدرآمدی بر قطار بوسان ساخته شده است. در ایستگاه سئول تمرکز بر آدمهای بیخانمانی است که به دلیل نارساییها و پیشداوریهای اجتماعی با زامبیها اشتباه گرفته میشوند.» این انیمیشن یک ماه بعد از نمایش قطار بوسان در کره جنوبی اکران عمومی شد و یک میلیون دلار فروخت. او در ادامه میگوید: «ابتدا اصلاً قصد نداشتم قطار بوسان را خودم کارگردانی کنم و شخص دیگری را برای این کار در نظر داشتم. اما پخشکنندگان فیلم که نگران عدم فروش آن یا شاید موضوعهای دیگری بودند، پیشنهاد کردند فیلم به صورت زنده توسط خود من ساخته شود. به باور آنها، طرح به گونهای بود که میشد آن را گسترش داد و در قالب یک فیلم بلند سینمایی به تصویر کشید. حالا که فکر میکنم، باید بگویم پیشنهاد خیلی خوبی بود!»
او درباره داستان و حالوهوای فیلم که بر اساس یک ژانر سینمایی غربی شکل گرفته است میگوید: «باید این ژانر غربی را متناسب با روحیات و خواست تماشاگران کرهای درمیآوردم. تمرکز اصلی روی این مسأله بود که تماشاگران احساس نکنند به شعور آنها توهین شده است. متوجه این موضوع هم بودم که نمیتوانم زیادی روی چهرهپردازی زامبیها کار کنم. واقعاً جواب نمیداد و مورد پسند تماشاچی کرهای قرار نمیگرفت. پس روی حرکتها و تحرک زامبیها تمرکز کردم که در فیلم نقش مهمی داشت و باید راهی پیدا میکردم که هزاران زامبی مهاجم بهدرستی تصویر شوند. حتی سایههای آنها روی قطارها و ایستگاهها اهمیت داشت. فقط با یک میزانسن درست است که زامبیها میتوانند خوشاستیل و ترسناک باشند.»
سانگهو با اشاره به واقعگرایی حاکم بر فیلمهای کرهای محبوب تماشاگران بومی، از رعایت این موضوع در ساخت فیلمش میگوید: «اگر یک بازیگر آمریکایی در فیلمی نقش یک ابرقهرمان را بازی کند، مورد پذیرش و خوب است. اما اگر یک بازیگر کرهای همین کار را انجام دهد، مسخره به نظر میرسد. پس برای یک فیلم زامبی کرهای، مجبورید ایدههای متفاوتی را به کار گیرید. در واقع نکتهی مهم این است که چهگونه میخواهید آن را کرهای کنید؟ این نکته فقط به طراحی محدود نمیشود و داستان را هم در بر میگیرد. روشهای متنوعی برای در نظر گرفتن و استفاده از شرایط اجتماعی در داستانها وجود دارد.» به همین دلیل، او از کاتسوهیرو اوتومو خالق انیمیشنهای آکیرا و روجین زِد به عنوان یکی از منابع الهام بزرگش یاد میکند.
در کره جنوبی همه منتظر اعلام خبر تولید قسمت دوم قطار بوسان هستند و شایعههای زیادی در این رابطه مطرح است. اما خود سانگهو این موضوع را منتفی میداند: «زیاد با این پرسش روبهرو میشوم که دومین قسمت را چه زمانی جلوی دوربین میبرم. از خودم میپرسم آیا باید این کار را بکنم و اگر پاسخ مثبت است، چهگونه؟ زمان تولید فیلم اصلاً به آن به چشم یک مجموعه فیلم نگاه نمیکردم و قرار نبود قسمتهای بعدی هم داشته باشد. اگر از خودم بپرسید، ترجیح میدهم فیلمهای تازهای در ژانر زامبی ببینم تا اینکه دنبالهای بر قطار بوسان ساخته شود.»