سینمای جهان » گفت‌وگو1396/04/11


در اوج سرگشتگی و بلاتکلیفی

گفت‌وگو با جرد لیتو به بهانه‌ی فیلم و آلبوم جدیدش

ترجمه‌ی مریم شاه‌پوری

 

شما اگر کوچک فکر کنید و جاه‌طلب نباشید، هرگز نمی‌توانید هم برنده‌ی اسکار شوید و هم یک ستاره راک باشید. در این‌جا رهبر گروه «سی ثانیه تا مریخ» (که برای بازی در باشگاه مشتریان دالاس اسکار بهترین بازیگر مرد مکمل را برنده شد) درباره چالش مهمش در پروژه سینمایی بعدی خود صحبت کرده است: کشف رمز وضعیت ایالات متحده در سال 2017 به‌واسطه‌ی فیلمی با عنوان یک روز از حیات آمریکا که پروژه‌ای است با بودجه‌ی همگانی از او و گروه موسیقی‌اش.
لتو و هم‌گروهی‌هایش از طرفداران و علاقه‌مندان در سراسر ایالات متحده و جهان خواسته‌اند که فیلمی درباره چهارم ژوییه برای‌شان ارسال کنند تا بتوانند با استفاده از آن‌ها به تصویری از وضعیت آمریکا در این روزگار برسند. لتو در بخشی از نامه‌ای که در سایت گروه موسیقی‌اش آمده، انگیزه و اهداف این پروژه‌ی جاه‌طلبانه را چنین توضیح داده است: «ما در این سه‌شنبه، چهارم ژوییه، تصویری همه‌جانبه از آمریکا را ثبت می‌کنیم که یک روز از حیات این کشور را به تصویر می‌کشد... ما از شما درخواست می‌کنیم آن‌چه را که برای شما مهم، تأثیرگذار، چالش‌انگیز یا الهام‌بخش است به تصویر بکشید. لطفاً سعی کنید تا جای ممکن جسور، شجاع و خلاق باشید... علاوه بر این،‌ می‌خواهیم در برابر دوربین به این سؤال‌ها پاسخ دهید: آمریکا برای شما چه معنایی دارد؟ رؤیای آمریکایی برای شما چه مفهومی دارد؟ امروز وضعیت این کشور را چه‌طور می‌بینید؟ از چه چیزی می‌ترسید؟ چه امیدها و آرزوهایی دارید؟»

اجازه بدهید با یکی از سؤال‌های خودتان شروع کنیم. امروز وضعیت آمریکا را چه‌طور می‌بینید؟
در زمان و دوره‌ی فوق‌العاده مهمی به‌سر می‌بریم و واقعاً نمی‌توانم زمانی بهتر از این را برای ساختن پرتره‌ای از آمریکا تصور کنم. در دوره‌ای سرشار از عدم توازن و سرگشتگی و بلاتکلیفی قرار گرفته‌ایم. به نظرم نسلی از جوانان هستند که از لحاظ سیاسی فعال شده‌اند که اتفاق عالی و امید‌بخشی است. فکر می‌کنم نگرانی‌های زیادی در خصوص آینده‌ی سیاسی، اقتصادی و محیطی ما وجود دارد. پس زمان بسیار مناسبی است برای طرح سؤال و تأمل و پرداختن به این موضوع که ما واقعاً کی و چی هستیم.
از این رو احساس می‌کنید باید به اغلب این آدم‌ها که هرگز فعالیتی نداشته‌اند نشان دهید که چه‌طور از بیان و توان‌شان استفاده کنند؟
هر کسی باید بر اساس الهام و گرایشی که دارد دست به کار شود. فکر نمی‌کنم نیازی باشد که شما حتماً موسیقی‌دان یا فیلم‌ساز باشید. اما به نظرم این فرصت برای یک داستان‌گو وجود دارد که با استفاده از قلم، قلم‌مو یا دوربینی که دارد وارد عمل شود. از این رو در این مورد فکر می‌کنم غیرسیاسی عمل کردن، بسیار مهم است چون به منظور نگریستن و بررسی خودمان نمی‌شود از یک دریچه‌ی سیاسی بهره برد. امیدوارم فیلم‌هایی که از منابع مردمی به دست‌مان می‌رسند نه‌فقط غافلگیر‌مان کنند و الهام‌بخش ما شوند، نه‌تنها بامزه، مفرح یا هیجان‌انگیز باشند، بلکه مصالحی باشند که من مخالف‌شان هستم، مصالحی که تحریک‌کننده و خشم‌انگیز باشند. ما همه‌ی این‌ها را می‌خواهیم چون به نظرم نگاهی صادقانه، دقیق و سانسورنشده به این‌که چه کسانی هستیم، تنها راهی است که ما را قادر می‌کند به تأمل حقیقی، اقدام برای حرکت رو به جلو و در نهایت تغییر.
در طول راهی که پشت سر گذاشته‌اید با عناصر الهام‌بخشی برای پروژه‌تان روبه‌رو شده‌اید؟
قطعاً. چند شب پیش با گروهم در مقابل بیست هزار نفر روی صحنه بودیم و غافلگیرکننده‌ترین موضوع، احساس اتحاد باورنکردنی بود که ما هر شب در سراسر کشور با آن روبه‌رو می‌شدیم. ما مردمی را می‌دیدیم که از نظر سیاسی، فرهنگی و خیلی جهات دیگر مخالف هم بودند اما به هر حال در یک کنسرت دور هم جمع شده و سر موضوعی به توافق رسیده بودند. جشن و وحدت و مهربانی‌ای بر فضا حاکم شده بود که من روی صحنه و پشت صحنه بسیار با آن مواجه شدم. من خیلی با تفرقه و منفی‌گرایی مواجه نشدم که این زیبا بود چون موسیقی می‌تواند مردم را دور هم جمع کند؛ البته که می‌تواند مردم را تقسیم کند و تحریک‌شان کند اما یکی از کارهایی که انجام می‌دهد هم این است که آن‌‌ها را با هم متحد می‌کند.
دو یا سه ترانه را نام ببرید که می‌توانند برای حاشیه‌ی صوتی این فیلم بهترین گزینه‌ها باشند؟
ترانه‌های بسیار زیادی هستند که اگر می‌توانستم، در این فیلم از آن‌ها استفاده می‌کردم، از «تصور کن» جان لنن تا «متولد آمریکا»ی بروس اسپرینگستین و Sweet Home Alabama از لینرد اسکینرد. برای رسیدن به یک فهم مشترک از این‌که ما کی و چی هستیم، هیچ چیزی بهتر از موسیقی نیست. تا امروز و این‌جای کار، بخش اعظمی از حاشیه‌ی صوتی فیلم از آلبوم تازه‌ی گروه «سی ثانیه تا مریخ» خواهد بود که پس از چهار سال اولین کار ماست که امسال عرضه خواهد شد. ما درباره این اثر هیجان‌زده‌ایم و اگر من در استودیو برای نوشتن و خلق چنین آلبومی وقت نمی‌گذاشتم که از نظر تماتیک در راستای این پروژه قرار دارد، شاید اصلاً این فیلم را نمی‌ساختم.
از این آلبوم جدید ترانه‌ای می‌تواند به بهترین شکل بازتابی از پروژه‌تان باشد؟
بله؛ و بیش از یک ترانه است. فیلم و ترانه‌ها به‌خوبی در هم گره خورده‌اند و در واقع یکی هستند. همین موضوع این پروژه را برای ما ویژه‌تر کرده است. البته ما در این مرحله برای پیشرفت درست کار به مشارکت مردم سراسر کشور نیاز داریم که خیلی مهم است. اصلاً مهم نیست که صحنه‌ای با دوربین تلفن همراه گرفته شده باشد یا دوربینی کاملاً حرفه‌ای به سراغ سوژه‌ای رفته و داستان آن را ضبط کرده است. فقط این مهم است که به نظر شما جالب، جذاب، چالش‌برانگیز، غافلگیرکننده یا الهام‌بخش باشد و داستانی را درباره آمریکا روایت کند. ما می‌خواهیم از زبان مردم سراسر کشور و حتی خارجی‌ها بشنویم و ببینیم که آمریکا برای آن‌ها چه معنایی دارد. اگر از مردم دیگر کشورهای جهان درباره آمریکا و رؤیای آمریکایی نپرسیم، احتمالاً غیرممکن است که بفهمیم ما چه کسانی هستیم.
کارها چه‌طور پیش می‌رود؟
طوری برنامه‌ریزی کردیم که بلافاصله کار دیدن فیلم‌ها را شروع کنیم. کل روز من و فعالیتم در شبکه‌های اجتماعی به صورت زمان واقعی ضبط می‌شود و چه از طریق فضای مجازی و چه ارسال فیلم‌ها، منتظر دریافت آثار همه هستیم. البته به‌خوبی می‌دانیم که کار بسیار عظیمی است. همین حالا سی‌چهل نفر مشغول به کارند. در ضمن علاوه بر تصاویر ارسالی، پنجاه گروه را در پنجاه ایالت به‌علاوه‌ی دی. سی. و پورتو ریکو مستقر کرده‌ایم.
بهتر است گفت‌وگو را با یکی دیگر از سؤال‌های‌تان به پایان برسانیم. رؤیای آمریکایی برای شما چه معنی دارد؟
من پاسخ طولانی‌ام به این پرسش را برای فیلم نگه می‌دارم چون در این داستان به اندازه‌ی دیگران سهیم خواهم بود. من توسط مادری تنها بزرگ شدم که دو بچه داشت و با سختکوشی و تعدادی کوپن غذا، زندگی بهتری را برای خودش رقم زد. پس من گیرنده‌ی بخشی از بهترین‌های رؤیای آمریکایی بوده‌ام؛ و البته که همه‌ی ما مبارزه‌های خودمان را داریم که تعیین‌کننده‌ی هویت ما هستند اما من آگاهم که این کشور برایم خیلی خوب بوده است و بسیار سپاسگزار این موضوع هستم.

کانال تلگرام ماهنامه سینمایی فیلم:

https://telegram.me/filmmagazine

[استیو بالتین، ورایتی ]

آرشیو

مینی سریال نهنگ سفید، پخش از نمافیلم
کتاب کاریکاتورهای مسعود مهرابی منتشر شد
فیلم ۷۶۰۰ به نویسندگی و کارگردانی بهروز باقری
 اولین جشنواره بین المللی فیلم کوتاه عباس کیارستمی برگزار شد
فیلم خانه ماهرخ ساخته شهرام ابراهیمی
فیلم گیج گاه کارگردان عادل تبریزی
فیلم جنگل پرتقال
fipresci
وب سایت مسعود مهرابی
با تهیه اشتراک از قدیمی‌ترین مجله ایران حمایت کنید
فیلم زاپاتا اثر دانش اقباشاوی
آموزشگاه سینمایی پرتو هنر تهران
هفدهمین جشنواره بین المللی فیلم مقاومت
گروه خدمات گردشگری آهیل
جشنواره مردمی عمار
جشنواره انا من حسین
آموزشگاه دارالفنون
سینماهای تهران


سینمای شهرستانها


آرشیوتان را کامل کنید


شماره‌های موجود


نظر شما درباره سینمای مستقل ایران چیست؟
(۵۹)

عالی
خوب
متوسط
بد

نتایج
نظرسنجی‌های قبلی

خبرنامه

به خبرنامه ماهنامه فیلم بپیوندید: