ماهنامه سینمائی فیلم

در هزارتوی سینما

میز خبر: نگاهی به رویدادهای سینمای جهان

گردآوری و ترجمه سارا مهرابی

فیلم‌های ابرقهرمانی مارول سینما نیستند
گاردین: مارتین اسکورسیزی، یکی از برجسته‌ترین کارگردانان سینمای جهان، فیلم‌های ابرقهرمانی مازول را فیلم‌هایی بی‌ارزش می‌داند که صنعت سینما را تسخیر کرده‌اند. کارگردان فیلم‌هایی چون راننده تاکسی، گاو خشمگین و آخرین وسوسه مسیح به مجله «امپایر» گفت: «بارها تلاش کردم اطلاعاتم را درباره فیلم‌های ابرقهرمانی به‌روز کنم اما شکست خوردم. سعی کردم حداقل یکی از فیلم‌های استودیو مارول را تا پایان تماشا کنم اما نتوانستم، چون هیچ ارتباطی با دنیای سینما ندارند. فیلم‌های ابرقهرمانی خوش‌ساخت هستند و بازیگران بازی خوبی ارائه می‌کنند اما با دیدن‌شان به‌جای دریافت حسی سینمایی به‌یاد پارک‌های موضوعی می‌افتم. این فیلم‌ها رابطه‌ای با زندگی بشر ندارند و هیچ تجربه احساسی و روان‌شناختی دربر ندارند.» اوایل امسال، انتقام جویان: پایان بازی با فروش 8/2 میلیارد دلاری در سراسر جهان تبدیل به پرفروش‌ترین اثر در تاریخ سینما شد. هشت فیلم دیگر این استودیو در میان 30 فیلم پرفروش قرار دارند. کوین فیج، رئیس استودیو مارول، از فیلم‌های ساخت این استودیو دربرابر انتقادهای اسکورسیزی دفاع کرد و گفت: «اگر مجموعه فیلم‌های ساخت استودیو ما جوایز مهمی کسب نکردند این بدان معنا نیست که آثار ما کیفیت ندارند و جاه‌طلبی در وجود کارگردانان‌مان نیست. فکر نمی‌کنم وقتی کارگردانی برنده جایزه‌ای معتبر می‌شود به این معنا باشد که آن کارگردان در همه زمینه‌ها برنده شده. آلفرد هیچکاک هیچ‌وقت برنده جایزه بهترین کارگردان نشد اما هنوز فیلم‌هایش دیده می‌شود و علاقه‌مندان بسیاری دارد. من به‌جای برنده شدن جایزه ترجیح می‌دهم در سالنی پر از هوادار پرشور باشم.» هفته پیش، آخرین فیلم اسکورسیزی به‌نام مرد ایرلندی در روز افتتاحیه پنجاه‌وهفتمین جشنواره فیلم نیویورک به‌نمایش درآمد و به‌دلیل استفاده مناسب از تکنولوژی de-aging مورد تقدیر و تحسین منتقدان قرار گرفت. با تمام این اوصاف، مارتین اسکورسیزی الهام بخش خیلی از کارگردانان است؛ تاد فیلیپس برای ساختن جوکر، اقتباسی از داستان شخصیت شرور کمیک‌های دی‌سی، از فیلم‌های اسکورسیزی به‌ویژه از فیلم سلطان کمدی (1983) الهام گرفته است.

رکورد شکنی «جوکر»
هالیوود ریپورتر: پیش‌بینی شده فیلمِ تاد فیلیپس که تماشای آن دارای محدودیت سنی است، در اولین فروشِ آخرِ هفته کارش را با 90 میلیون دلار آغاز کند. تصور می‌شود محصول برادران وارنر که واکین فینیکس در آن نقش‌آفرینی می‌کند، می‌تواند به راحتی رکورد فروش جدیدی برای ماه اکتبر 2019 رقم بزند؛ اکتبر 2018، ونوم با 80 میلیون دلار بهترین فروش را در گیشه سینماها داشت. جوکر جمعه حدود 38 میلیون و در پیش‌نمایش روز پنجشنبه 13 میلیون دلار فروش داشته. در رسانه‌ها اعلام شده جوکر فیلمی نهیلیستی و خشن است و سینماها سطح امنیتی خود را بالا برده‌اند؛ پلیس به کاربران هشدار داده و FBI هنگام اکران فیلم روی پست‌های کاربران در فضای مجازی نظارت‌ دارد. به پدران و مادران نیز اعلام شده که این فیلم ابرقهرمانی معمولی نیست که بچه‌های کم سن‌و‌سال بتوانند تماشا کنند. با این‌حال علاقه به جوکر مخصوصا در میان مردان روبه افزایش است و روز پنجشنبه به‌طور تقریبی 70 درصد تماشاگران را مردان تشکیل می‌دادند. سن بیش‌تر خریداران بلیت تاکنون بین 18 تا 34 سال اعلام شده. همزمان با اکران در آمریکا، جوکر برای مشتاقان در کشورهای دیگر هم اکران ‌شد. چهارشنبه در چهار کشور مختلف به‌نمایش درآمد و فروش خوب 4/5 میلیون دلاری داشت و روز پنجشنبه با اضافه شدن 47 سالن دیگر مجموع فروش به 6/24 میلیون رسید که نزدیک به 2 میلیون دلار آن تنها در روسیه به‌دست آمد. جوکر در 4374 سالن سینما در آمریکای شمالی اکران شد. این بیش‌ترین تعداد سالنی است که تاکنون برای اکران فیلمی در ماه اکتبر اختصاص داده شده است. چهارشنبه تمام سینماها در ایالات متحده کارت شناسایی تماشاگران را کنترل می‌کردند و هرکس سنش کم‌تر از 17 سال بود باید با پدر و مادرش یا با شخص بزرگ‌تری وارد سینما می‌شد؛ در ایلینوی روی درهای ورودی سینما نوشته بودند: «این فیلم ابرقهرمانیِ مورد علاقه تو نیست و تنها برای تماشاگران بزرگ‌سال ساخته شده.» برای اکران این فیلم اعلام شد کسی حق ندارد با ماسک، گریم جوکر و اسلحه اسباب‌بازی وارد سینما شود.

بازگشت به خویشتن
ژاپن تایمز: در سی‌ودومین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم «توکیو» (TIFF)، 170 فیلم از سراسر جهان به‌نمایش درمی‌آید؛ به‌نظر می‌رسد فیلم‌هایی چون جوجو ربیت ساخته تایکا وایتیتی و مرد ایرلندی ساخته مارتین اسکورسیزی که احتمال دریافت اسکارشان بالاست در فهرست بخش مسابقه‌ی جشنواره جایی ندارند (مرد ایرلندی فیلم اختتامیه است) و به‌جای آن‌ها در 9 روزی که جشنواره برقرار است تمرکز و توجه‌ها بیش‌تر به سمت فیلم‌های ژاپنی است. سال گذشته، جشنواره جهانی فیلم توکیو با نمایش فیلم ستارهای متولد می‌شود آغاز شد و انتظار می‌رفت حضور لیدی گاگا و بردلی کوپر زرق‌و‌برق هالیوود را به شرق آسیا بیاورد اما نه ستارگان و نه کارگردان فیلم در مراسم فرش قرمز حاضر نشدند. امسال خوش برگشتی، تورا-سان در شب اول جشنواره به نمایش درمی‌آید؛ این فیلم پنجاهمین قسمت از مجموعه فیلم مرد خوب بودن سخت است به‌کارگردانی یوجی یامادا است و از سال 1969 که ساخت اولین قسمت آن آغاز شده به‌عنوان ستون‌فقرات سینمای ژاپن شناخته می‌شود. نوبوهیکو اوبایاشی کارگردان ژاپنی دیگری است که امسال در جشنواره فیلم توکیو مورد تقدیر قرار می‌گیرد؛ جشنواره نام او را به‌عنوان مهم‌ترین کارگردان در بخش سینمای ژاپن اعلام کرده و قرار است برگزیده‌ای از فیلم‌های او در بخش مرور بر آثارش به‌نمایش درآیند. با این‌که سال 2017 اوبایاشی دچار سرطان ریه شد، دست از فیلم‌سازی برنداشت و هزارتوی سینما را ساخت؛ هزارتوی سینما نیز در جشنواره توکیو به‌نمایش درمی‌آید. اوبایاشی به‌عنوان کارگردانی تجربه‌گرا و دارای سبک متفاوت شناخته می‌شود و برای مثال من شما هستیم ، شما من (1982)، دختر کوچکی که زمان را مغلوب کرد (1983) و دل تنها (1985) سه فیلم زیبا و به‌یاد ماندنی او هستند که با نام سه‌گانه اونومیچی شناخته می‌شود.
در سی‌ودومین دوره جشنواره فیلم توکیو که از 6 تا 14 آبان برگزار می‌شود، سه فیلم از ایران نمایش داده می‌شود؛ متری شیش‌ونیم ساخته سعید روستایی در بخش مسابقه، قسم ساخته محسن تنابنده و پیرمردها نمی‌میرند ساخته رضا جمالی در بخش «سینمای آسیا».

شکایت علیه رابرت دنیرو: حقیقت یا انتقام
بی‌بی‌سی: خانم گراهام چیس رابینسون، دستیار سابق رابرت دنیرو، از او به‌خاطر سال‌ها گردن کلفتی و تبعیض جنسیتی شکایت کرد. او ادعا کرده که ستاره فیلم گاو خشمگین به او فحاشی کرده و او را موجودی بی‌خاصیت و «همسر دفتری» نامیده است. این اتهام‌ها هفته‌ها پس از آن مطرح ‌شده که دنیرو از رابینسون به‌دلیل اختلاس مالی و تماشای برنامه‌های نتفلیکس هنگام کار شکایت کرده بود. روز پنجشنبه، رسانه‌های آمریکا مدارک رابینسون را منتشر کردند؛ در آن مدارک آمده است که دنیرو نمی‌گذارد او در این حرفه فعالیت و پیشرفت کند و می‌خواهد شهرت او خدشه‌دار شود. دنیرو این ادعاها را جعلی و دروغین خواند. سال 2008 رابینسون کارش را به‌عنوان دستیار اجرایی شروع کرد و به گفته او حتی با وجود پیشرفت در حرفه‌اش دنیرو همچنان او را دستار خود خطاب می‌کرده. ظاهرا رفتار دنیرو همراه با بددهنی، خصومت آمیز و تشر بوده و اظهارنظرهایش نامناسب و ضد جنسیتی. در پرونده رابینسون آمده: «او درباره مسائل خصوصی زندگیش با خانم رابینسون صحبت می‌کرد و حرف‌هایش دور از اخلاق بود.» دنیر حقوقی کم‌تر از دستمزد مردها به او پرداخت می‌کرد و به او گفته بود که چون او زن است باید در پوشیدن لباس یا آویزان کردن آن به چوب‌لباسی به او کمک کند و آپارتمانش را جارو کند؛ رابینسون باید پشت او را می‌خواراند، دکمه پیراهنش را می‌بست، یقه و کراواتش را مرتب می‌کرد و از خواب بیدارش می‌کرد. وکیل دنیرو به رسانه‌های آمریکا گفت: «ادعاهای گراهام چیس رابینسون علیه رابرت دنیرو پوچ و بی‌معنی است.»

مصر نامزد دریافت اسکار می‌شود؟
ورایتی: هفته پیش دومین دوره جشنواره فیلم سینویل در مراکش پایان یافت. فیلم‌هایی از کشورهای مختلف در این جشنواره نمایش داده شدند و رزهای مسموم نماینده کشور مصر جایزه بهترین فیلم را گرفت. فیلم براساس رمانی (انتشار، ۱۹۹۰) به‌همین ‌نام داستان خواهر و برادری به‌نام صقر و تحیه است که با مادرشان در محله‌ای فقیرنشین در قاهره زندگی می‌کنند و برای گذران زندگی با سختی‌ها می‌جنگند. محمود حمیدا، ماریهان مجدی، ابراهیم ال‌نجاریو صفا ال‌توخی بازیگران رزهای مسموم هستند. این اولین فیلم بلند سینمایی‌ست که احمد فوزی صالح نویسندگی و کارگردانی آن را انجام داده و تا کنون جوایز متعددی از جشنواره‌ها دریافت کرده است. یک ماه پیش هالیوود ریپورتر اعلام کرد: «مصر رزهای مسموم را برای رقابت در بخش بهترین فیلم بلند خارجی زبان در اسکار 2020 انتخاب کرد.» فیلم‌های متعددی در لیست انتخابی بودند و به گفته رییس سندیکای سینمای مصر انتخاب رزهای مسموم از میان آن همه فیلم کار بسیار دشواری بود. مصر بارها فیلم‌های مختلفی برای حضور در آکادمی اسکار ارسال کرده اما تاکنون هیچکدام از آن‌ها نامزد دریافت اسکار نشدند و به‌نظر مصری‌ها آن‌ها امسال شانس نامزدی و حتی دریافت جایزه دارند.