صنعت سینمای تایلند این روزها با جنبوجوش تازهای روبهروست و هنرمندانش با روحیهی تازهای مشغول فعالیت هستند. علت این جنبوجوش، موفقیت مالی و انتقادی محصولات آن در بازارهای داخلی و خارجی است. نهتنها تماشاگران بومی از فیلمهای روی پرده استقبال خوبی میکنند، بلکه کشورهای همسایه هم مشتریان خوب و جدید این فیلمها شدهاند.
این روزها رسانههای گروهی و منتقدان سینمایی تایلند لقب «نابغههای بد» را به هنرمندان سینما دادهاند. علت این نامگذاری هم مشخص است. تازهترین محصول سینمایی این کشور با نام نابغه بد، پس از موفقیت کلان مالی و انتقادی در تایلند، تهاجم خود به بازارهای خارجی را آغاز کرده است و نمایشی «توفانی» داشته است. این درام دلهرهآور دبیرستانی، در سه روز اول نمایشش در سینماهای چین به فروش کلان شانزده میلیون دلار رسید و به پرفروشترین فیلم تایلندی نمایشدادهشده در چین بدل شد.
نابغه بد در هفتهی اول نمایش توانست ردیف دوم جدول فروش سینماهای چین را پس از کمدی پرفروش هیچوقت نگو بمیر اشغال کند. فروش دوهفتهای فیلم هم به رقم 33 میلیون دلار رسیده است.
اما این تنها تماشاگران چینی نیستند که استقبال چشمگیری از این درام دلهرهآور کردهاند. نابغه بد در کشورهای دیگری همچون تایوان، هنگکنگ، مالزی و ویتنام هم عنوان موفقترین فیلم تایلندی را به دست آورده است و فروشش به بقیهی کشورهای آسیای دور هم ادامه دارد. کره جنوبی که سینماهایش معمولاً در اختیار فیلمهای هالیوودی و بومی هستند، بهسرعت اقدام به خرید این محصول موفق تایلندی کرده است. شرکت کرهای معتبر توزیع فیلم «کوپ»، امتیاز پخش فیلم را خریده است تا از همین روزها آن را در سطح وسیعی اکران کند؛ درست مثل چینیها که قصد اکران گستردهی فیلم را در سراسر کشورشان دارند. در واقع نابغه بد اولین محصول صنعت سینمای تایلند است که در چنین سطح گستردهای در این دو کشور روی پرده میرود. اهل فن بر این باورند که این پخش گسترده، راه را برای نمایش عمومی وسیعتر و راحتتر فیلمهای تایلندی بیشتری در این دو کشور هموار میکند و این اتفاق، فرصت ویژه و بازار خارجی خوب و مطمئنی را برای سینمای تایلند به ارمغان خواهد آورد.
ژاپن و استرالیا دو کشور صنعتی و پیشرفتهی دیگری هستند که نابغه بد را به صورت گسترده اکران خواهند کرد. آنها فیلم را مدتی بعد از کره جنوبی اکران میکنند تا قبل از آن واکنش تماشاگران این کشور را ارزیابی کنند. اگرچه طرف ژاپنی دغدغهی کمتری نسبت به طرف استرالیایی دارد، اما منتقدان استرالیایی میگویند با توجه به تفاوتهای فرهنگی تایلند و استرالیا، نمیتوان نوع برخورد و واکنش تماشاگران استرالیایی را پیشبینی کرد. با این حال آنها روی این نکته تأکید میکنند که موفقیت مالی نابغه بد در استرالیا به معنی موفقیت و پیروزی کل فیلمهای تایلندی است و تماشاگرانشان در کنار بلاکباسترهای هالیوودی خواهان نمایش محصولات تایلندی هم خواهند شد. البته توزیعکنندگان استرالیایی روی این موضوع هم سرمایهگذاری کردهاند که حدود ده درصد از صحنههای فیلم در شهر سیدنی فیلمبرداری شده است و این میتواند خودش امتیازی برای نمایش عمومی فیلم باشد!
نابغه بد تا اینجا پرفروشترین فیلم سال 2017 سینمای تایلند است؛ فیلمی که در هفته اول نمایش توانست فروش ده میلیون بتی (رقم معمول برای اینکه فیلمی در تایلند لقب بلاکباستر را بگیرد) را پشت سر بگذارد. فروش کل فیلم در طول دو ماه، به بالای 200 میلیون بت رسید که حدود 3/3 میلیون دلار میشود. این فیلم که یک اکشن تعقیبوگریزی هم هست، سومین محصول شرکت فیلمسازی تازهتاسیس «جی.دی.اچ. 559» است که فعالیتش را از سال گذشته آغاز کرده و در این مدت، دو فیلم پرفروش دیگر به نامهای یک روز و یک موهبت را روانهی پرده سینماها کرده است.
ناتاووت پونپیریا کارگردان جوان نابغه بد قبل از این در سال 2015 با اولین فیلم سینماییاش شمارش معکوس جان تازهای به صنعت سینمای کشورش داده بود. او که در دومین فیلم سینماییاش سراغ یک ماجرای واقعی رفته است، دلیل موفقیت کلان فیلمش را در همین نکته میداند. داستان فیلم درباره دانشآموز بسیار باهوشی است که راههای تازهای برای تقلب همکلاسیهایش در جلسههای امتحان پیدا میکند. اما این موضوع برای آنها باعث دردسر میشود و یک موشوگربهبازی خطرناک بین آنها و کسانی به راه میافتد که میخواهند از این موضوع برای خلافهای بزرگتر استفاده کنند. به گفتهی فیلمساز: «توجه عمومی به فیلم را در همین ارتباط باید بررسی کرد. این اولین بارست که در فیلمی درباره این موضوع صحبت میشود. انگار تا به حال، موضوع تقلب گستردهی دانشآموزان در جلسههای امتحان یک تابو بوده است. اما این موضوع بارها تیتر اول روزنامهها بوده و بازتاب گستردهای در بین خانوادهها و مردم داشته است. همین سال گذشته، تعداد زیادی پرونده در ارتباط با ماجرای تقلبهای گسترده بازگشایی شد.» برخی همزمان با نمایش عمومی فیلم در تایلند گفتند اقدام فیلمساز راه را برای عمومی شدن تقلب در امتحانها و ریختن قبح آن باز کرده است! اما منتقدان که داستان و لحن روایت پونپیریا را بهشدت پسندیدهاند، چنین ادعایی را رد کردند و میگویند پیام فیلم در ارتباط با این موضوع کاملاً مشخص است. فیلم حضور موفقی در جشنوارههای جهانی داشته است و در جشنواره فیلمهای آسیایی نیویورک هم جوایزی را به دست آورد.
تایلند نزدیک به هفتصد سالن سینما دارد که هر دو گروه محصولات داخلی و خارجی را نمایش میدهند. فیلمهای هالیوودی بیشتر از دیگر محصولات خارجی نمایش داده میشوند. البته در دهههای 1980 و 90، فیلمهای هالیوودی سینمای بومی را له کردند و اثری از تولیدهای بومی نماند. ولی در دههی نود با یک «موج نوی تازه» و آغاز فعالیت چند فیلمساز خوشفکر، فیلمسازی در تایلند رونق گرفت. از راه رسیدن ستارگان جدید، از جمله تونی جا قهرمان اکشن، بازار نمایش فیلمهای داخلی را در بین تماشاگران داغ کرد. این موفقیتها باعث شد تا سالانه حدود 45 فیلم سینمایی در تایلند تولید و اکران شوند. منتقدان داخلی میگویند صنعت سینمای تایلند و هنرمندانش این روزها توانایی مقابله با بلاکباسترهای هالیوودی را دارند. اشاره آنها به بحث تولید نسخهی انگلیسیزبان نابغه بد است.