سینمای جهان » چشم‌انداز1398/07/15


سینمای مالزی زیر سایه رسوایی مالی

تلاش هنرمندان بومی برای خلق سینمایی بهتر

کیکاوس زیاری

 

سینمای مالزی هنوز هم به‌خاطر رسوایی معروف سیاسی سال 2015 که به رسوایی 1mdb معروف شد رنج می‌برد و در تلاش است تا با گذر از این رسوایی، دوباره خودش را احیا کند. دولت فعلی که روی ویرانه‌های دولت خلافکار نجیب رزاق بنا شده، قصد تزریق کمک‌های مالی چند صد میلیون دلاری به سینمای نیمه‌جان کشور دارد. جشنواره‌های مختلفی که سالانه در کشور برپا می‌شود هم، همین هدف را دنبال می‌کنند. استودیوهای فیلم‌سازی با آب‌و‌تاب خبر از تولیدات جدید می‌دهند و رسانه‌های گروهی، اخبار مربوط به ساخته شدن محصولات تازه را در بوق و کرنا می‌کنند. اما آیا جشنواره‌های بومی فیلم و تزریق کمک‌های مالی، می‌تواند جان تازه‌ای به سینمای کشور بدهد و باعث رشد و شکوفایی آن شود؟

چهارسال از رسوایی بزرگ مالی دولتی پیشین می‌گذرد، اما سایه آن هم‌چنان بر سر صنعت سینمای مالزی سنگینی می‌کند. این سنگینی تنها اختصاص به سینما ندارد و کل کشور و مردم را دربر می‌گیرد. دولت فعلی سخت تلاش می‌کند تا بگوید دوران خیانت و مال‌خوری سپری شده است. اما هضم این موضوع برای مردم هنوز کمی دشوار است. نجیب رزاق نخست وزیر سابق کشور در سال 2015 متهم به انتقال بیش از 67/2 میلیارد رینگیت مالزی (نزدیک به 700 میلیون دلار) از «توسعه مالزی برهاد» (یک شرکت توسعه استراتژیک دولتی) به حساب‌های شخصی خودش شد. این رویدار موجب انتقادهای گسترده در بین مالزیایی‌ها شد. آن‌ها خواستار استعفای رزاق و محاکمه‌اش شدند. با پیروزی ماهاتیر محمد در انتخابات سال 2018، او اعلام کرد شواهد کافی برای بازگشایی پرونده بازجویی این رسوایی وجود دارد. رزاق ممنوع‌الخروج و به جرم خیانت در امانت، پولشویی و سواستفاده از قدرت محکوم شد.

هانس ایساک از مدیران سینمایی مالزی می‌گوید: «اگر بخواهیم همه‌اش به گذشته و پشت سر نگاه کنیم، چیزی عایدمان نمی‌شود و نمی‌توانیم رو به جلو و آینده حرکت کنیم. باید با درس‌گرفتن از گذشته، مانع از تکرارشان در آینده شویم. سینمای کشور نیاز به حرکت دارد و برای این کار، نیازمند پول و سرمایه است. مسولان رسمی هم در این رابطه، قول‌های خوبی داده‌اند.»

اما تحلیل‌گران به این نکته اشاره می‌کنند که فرار از رسوایی سال 2015 برای اهالی کوالالامپور پایتخت کشور چندان راحت نیست. نجیب رزاق نخست وزیر قبلی، مشغول انجام یک‌سری کارهای عمرانی وسیع و بزرگ در این شهر بود و دامنه کار چنان گسترده بوده، که تا چندین سال اجرا و انجام‌شان طول می‌کشد. به این ترتیب، مردم مالزی حتی در دوران جدید و دولت تازه هم هم‌چنان درگیر مسائل مربوط به دولت رزاق هستند. طرح‌های احداث بناهای عظیم تازه در مالزی، آن‌چنان پول و سرمایه کشور را بلعیده که گفته می‌شود حالا دیگر پول زیادی در صندوق دولت یافت نمی‌شود. بخشی از پول‌هایی که رزاق به سرقت برده، سر از هالیوود درآورده و همین نکته، پای صنعت سینما را هم به رسوایی رزاق باز کرده است. تحقیقات نشان می‌دهد که حداقل 5 میلیون دلار از پول‌ها، صرف مشارکت در تولید فیلم‌های هالیوودی شده است. ناپسری رزاق، رضا عزیز، رابط او با هالیوود بوده است. در این بین، حتی نام گرگ وال استریت با بازی لئوناردودی کاپریو هم وسط کشیده شد. از قرار معلوم دی کاپریو «هدایایی» گران‌قیمت از طرف مالزیایی گرفته است.

منتقدان سینما روی این نکته اصرار می‌کنند که صنعت کوچک فیلم مالزی، ارتباط مستقیمی با موضوع رسوایی مالی دولت سابق نداشته و هنرمندان بومی «هدیه» و یا رشوه‌ای از مدیران دولتی سابق دریافت نکرده‌اند و نقشی در پولشویی نداشته‌اند. با این حال، تحقیقات دولتی در رابطه با رسوایی و آدم‌های مربوط به آن ادامه دارد و اهل فن عقیده دارد تا پایان این تحقیقات باید صبر کرد و از ارائه اظهار نظرهای مختلف جلوگیری کرد. این در حالی است که ایساک می‌گوید شهرت بد عزیز و نزدیکی‌اش به برخی هالیوودی‌ها، ارتباطی به فیلم‌سازان و تهیه‌کنندگان متعهد مالزیایی ندارد.

ایساک که زمانی بازیگر بوده و حالا بیش‌تر در تولید وکارگردانی فیلم‌ها نقش دارد، اعلام کرده ماموریت دارد گزارشی دقیق از اتفاقات تلخ چند سال گذشته تهیه و به مقامات رسمی بدهد. به گفته او: «این گزارش کاملا دقیق خواهد بود و در کنار آن، کار پاک‌سازی فضای صنعت کشور ادامه دارد. هدف ما این است که فرصت‌های تازه‌ای برای هنرمندان کشور خلق کنیم. باید فرصت‌های تازه برای سینماگران ایجاد کرد و به مردم عادی اطمینان داد که فیلم‌های جدیدی توسط هنرمندان بومی ساخته خواهد شد.»

رسانه‌ها خبر از کمک مالی 150میلیون دلاری دولتی به سینمای کشور می‌دهند. این مبلغ به صورت شفاف و برابر در اختیار هنرمندان قرار داده می‌شود تا با ساخت فیلم‌های تازه، به احیای سینمای کشور کمک کنند. در همین حال، سرمایه گذاران خارجی هم دعوت به کار در مالزی شده‌اند. نتفلیکس از جمله اولین سرمایه‌گذاران خارجی است که خودش را به مالزی رسانده است. قرار است این شبکه در ماه‌های آینده دو مجموعه تلویزیونی در مالزی تولید کند. هنوز معلوم نیست این مجموعه‌ها داستان‌هایی بومی خواهند داشت، یا این که فقط از لوکیشن‌های جذاب و بکر کشور استفاده خواهند کرد. دولتمردان مالزیایی امیدوارند حضور سرمایه و هنرمندان بین‌المللی در داخل کشور، کمک کند تا صنعت سینمای بومی رشد بهتری پیدا کند. برای این منظور، یک سری معافیت‌های مالیاتی در نظر گرفته شده و محصولات مشترک سینمایی از پرداخت یک‌سری عوارض معاف خواهند شد.

رسانه‌های گروهی از استودیوی اسکندر مالزی به عنوان استودیویی همطراز پاین‌وود انگلستان اسم می‌برند و می‌گویند امکانات و تجهیزات این استودیو توانایی رقابت با مشابه انگلیسی‌اش را دارد. با تبلیغات وسیعی که برای این استودیو صورت گرفته، این امیدواری وجود دارد که تولیدکنندگان محصولات پرخرج سینما برای فیلم‌برداری کارهای‌شان راهی این استودیو شوند. به تازگی سایمون وست که در کارنامه‌اش فیلمهای توم رایدر و هواپیمای ویژه حمل محکومین را دارد، بخش‌های زیادی از فیلم تازه‌اش اسکای‌فال را در استودیو اسکندر فیلم‌برداری کرد. بخشی از سرمایه این محصول سینمای چین، از سوی مالزی تامین شده است.

کانال تلگرام ماهنامه سینمایی فیلم:

https://telegram.me/filmmagazine

جدیدترین‌ها

آرشیو

کتاب کاریکاتورهای مسعود مهرابی منتشر شد
فیلم ۷۶۰۰ به نویسندگی و کارگردانی بهروز باقری
 اولین جشنواره بین المللی فیلم کوتاه عباس کیارستمی برگزار شد
فیلم خانه ماهرخ ساخته شهرام ابراهیمی
فیلم گیج گاه کارگردان عادل تبریزی
فیلم جنگل پرتقال
fipresci
وب سایت مسعود مهرابی
با تهیه اشتراک از قدیمی‌ترین مجله ایران حمایت کنید
فیلم زاپاتا اثر دانش اقباشاوی
آموزشگاه سینمایی پرتو هنر تهران
هفدهمین جشنواره بین المللی فیلم مقاومت
گروه خدمات گردشگری آهیل
جشنواره مردمی عمار
جشنواره انا من حسین
آموزشگاه دارالفنون
سینماهای تهران


سینمای شهرستانها


آرشیوتان را کامل کنید


شماره‌های موجود


نظر شما درباره سینمای مستقل ایران چیست؟
(۵۵)

عالی
خوب
متوسط
بد

نتایج
نظرسنجی‌های قبلی

خبرنامه

به خبرنامه ماهنامه فیلم بپیوندید: