فیلم دست تنها به کارگردانی و تهیه‌کنندگی امیرحسین ثقفی

مجید مظفری در نمایی از فیلم دست تنها

در فیلم دست تنها، دو مرد خیابان‌گرد در جست‌وجو برای نجات زنی به شهر سفر می‌کنند. این داستان در بستری از تنش و تعلیق روایت می‌شود و تلاش‌های شخصیت‌ها برای یافتن زن مذکور، محور اصلی فیلم را شکل می‌دهد. ثقفی برای دومین بار از بازیگرانی چون مجید مظفری، محمود نظرعلیان و علی اوجی بهره برده است. نرگس محمدی نیز به جمع بازیگران این فیلم پیوسته و نقش‌آفرینی قابل‌توجهی دارد.

ترکیب این بازیگران برجسته، با تجربه‌های متنوع در ژانرهای مختلف، انتظار خلق تجربه‌ای سینمایی منحصر به‌فرد را افزایش می‌دهد. امیرحسین ثقفی، کارگردان باتجربه‌ای در سینمای ایران، این بار علاوه بر کارگردانی، تهیه‌کنندگی دست تنها را نیز بر عهده داشته است. این اولین تجربه او در این نقش است و در این فیلم دیگر خبری از نام پدرش، علی‌اکبر ثقفی، به عنوان تهیه‌کننده نیست.

امیرحسین ثقفی با سبک و سیاقی متمایز در سینمای ایران شناخته می‌شود. او از همان آغاز فعالیت حرفه‌ای خود با فیلم مرگ کسب‌ و کار من است نشان داد که به دنبال پرداختن به موضوعات و مفاهیمی عمیق‌تر و پیچیده‌تر از آنچه در جریان اصلی سینمای ایران رایج است، می‌باشد.

جهان‌بینی ثقفی بر پایه‌ بررسی‌های اجتماعی، روانشناختی و فلسفی استوار است. او در آثار خود همواره سعی داشته تا درونمایه‌هایی از تنهایی، هویت، مرگ، و تقابل‌های انسانی را مورد واکاوی قرار دهد. ثقفی در فیلم‌هایش به جای ارائه پاسخ‌های مشخص به پرسش‌های مخاطب، بیش‌تر برانگیختن سوالات جدید و ایجاد فضایی برای تأمل و تعمق تمرکز دارد. آثار او اغلب از چارچوب‌های مرسوم سینمای اجتماعی فاصله گرفته و به جای آن، جهانی خلق می‌کند که در آن شخصیت‌ها با بحران‌های وجودی و موقعیت‌های بغرنج مواجه هستند.

از دیگر آثار قابل‌توجه ثقفی می‌توان به همه چیز برای فروش اشاره کرد که با روایتی غیرخطی و ساختاری خاص، به موضوعاتی همچون ارزش‌های انسانی و مفهوم مالکیت می‌پردازد. فیلم روسی نیز با بهره‌گیری از فضایی مینیمالیستی و استفاده از سکوت و مکث، مخاطب را به دل تنهایی‌های شخصیت‌ها می‌برد. همچنین کوچه ژاپنی‌ها که یکی از متفاوت‌ترین آثار اوست، به تقابل میان سنت و مدرنیته در جامعه شهری ایران می‌پردازد. او از همان ابتدا با سبک خاص خود در فیلم «مرگ کسب ‌و کار من است» که برای آن دیپلم افتخار بهترین کارگردانی از بیست و نهمین جشنواره فیلم فجر را دریافت کرد، توجه‌ها را به خود جلب کرد. آثار او به خاطر پرداخت‌های سینمایی منحصر به ‌فرد و نگاه ویژه‌اش به مقوله‌های انسانی و اجتماعی، همواره مورد توجه منتقدان و مخاطبان خاص سینما قرار گرفته‌اند.

آثار ثقفی به دلیل پرداخت‌های بصری منحصر به‌فرد و استفاده از المان‌های سینمایی نظیر نورپردازی، قاب‌بندی‌های تأمل‌برانگیز و بهره‌گیری از سکوت و فضاهای خالی، همواره به‌عنوان آثاری متمایز در سینمای ایران مورد توجه بوده‌اند. او با فاصله گرفتن از روایت‌های سرراست و ارائه‌ داستان‌هایی که در آن مخاطب خود باید به دنبال معنا بگردد، تجربه‌ای متفاوت و هنری‌تر از سینما را ارائه می‌دهد. در مجموع، جهان‌بینی ثقفی در سینما را می‌توان ترکیبی از رویکردهای فلسفی، اجتماعی و هنری دانست که هر کدام به شکلی در فیلم‌های او تجلی پیدا کرده‌اند.

دست تنها نیز به نوعی ادامه‌ای بر این مسیر فکری و هنری او است تا بتواند بار دیگر مخاطبان را به تفکر و تأمل در مورد مفاهیمی اساسی در زندگی انسانی دعوت کند. فضای تعلیقی و داستانی پیچیده در این فیلم نیز حاضر است و نشان‌دهنده تداوم جهان‌بینی خاص ثقفی در سینمای اوست. این فیلم با تلفیق داستانی درگیرکننده و اجراهای تأثیرگذار، نشان‌دهنده رشد و تجربه‌گرایی ثقفی به عنوان یکی از کارگردانان مطرح سینمای ایران است.

[ماهنامه فیلم]