برای خیلیها 64 سالگی سن بازنشستگی است. بسیاری از ستارگان سینما در این سنوسال حرفه بازیگری را کنار گذاشتهاند یا به نقشهای کماهمیت و مکمل تن دادهاند. اما برای گودزیلای ژاپنی چنین نیست! رسانههای گروهی در حالی سوم نوامبر (دوازده آبان) را به عنوان تولد این هیولای آهنی دوستداشتنی و پولساز جشن گرفتند که هیچ نشانهای از خانهنشینی و بازنشستگی در او دیده نمیشود.
گودزیلا هیولایی باستانی و کلاسیک به حساب میآید و بعد از کینگکونگ، قدیمیترین موجود ترسناک و عظیمالجثهای است که با ماجراجوییهایش میلیونها تماشاچی را در سراسر جهان به وحشت انداخته و گاهی هم به وجد آورده است. کمتر کسی پیشبینی میکرد فیلمی که در سال 1954 در ژاپن اکران شد، خیلی زود به یکی از مهمترین و تأثیرگذارترین فرنچایزهای تاریخ سینما بدل شود. اما سلطان هیولاهای جهان سینما نهتنها به ماجراجوییهایش ادامه داد، بلکه پس از این همه سال هنوز پیش میرود و قصد عقبنشینی و کنارهگیری ندارد.
اکشن سال 1954 به کارگردانی ایشیرو هوندا به عنوان زمان تولد گودزیلا در تقویم سینمای ژاپن به ثبت رسیده است و هر سال ژاپنیها خود را آماده برپایی جشنهایی باشکوه برای تولد این چهره مطرح میکنند. برخی رسانههای داخلی بر این باورند که در بین مردم جهان، هیچ کسی بیش از گودزیلا معرف ژاپنیها نیست! و او مشهورترین چهره ژاپنی در خارج از کشور است و بیش از هر ستاره و سیاستمداری شهرت دارد. در عین حال، هیچ چهره مطرحی به اندازه او نتوانسته برای کشورش پولساز باشد. اهالی اقتصاد هم از او به عنوان یکی از منابع مهم ارزی و صادرات کشور اسم میبرند!
تازهترین و آخرین قسمت از مجموعه فیلمهای گودزیلا با نام گودزیلا: سیارهخور را کمپانی قدیمی توهو با همکاری نتفلیکس، شبکه جنجالی و مطرح این روزهای سینما و تلویزیون تهیه کرده است. تیم دونفره کوبون شیزونو و هیرویوکی سشیتا کارگردانی فیلم را انجام دادهاند. از مدتها قبل برای نمایش عمومی فیلم در نهم نوامبر (هجده آبان) برنامهریزی تماموکمالی صورت گرفته بود. از یک سو نمایشگاهی از لوازم و ادوات قسمتهای مختلف فیلم برپا شده است و از سوی دیگر، همکاران قدیمی این مجموعه فیلم، در تاکشوهای مختلف درباره تجربیات و خاطرات کاریشان با گودزیلا حرف میزنند. برنامه نمایش فیلمهای گودزیلا هم به راه است و اسباببازیهای مختلف و متنوع شخصیتهای فیلم به نمایش درمیآیند.
اولین قسمت گودزیلا، کمتر از ده سال بعد از بمباران اتمی شهرهای هیروشیما و ناکازاکی روی پرده سینماهای ژاپن رفت؛ و همزمان با اکران فیلم، رسانهها خبر از بیماری تعدادی از ماهیگیران ژاپنی دادند. این ماهیگیران تحت تأثیر سموم ناشی از آزمایش هستهای آمریکا در منطقه بیکینی آتول بیمار شده بودند. همین موضوع منتقدان را به این نتیجه رساند که گودزیلا محصول ترس ژاپنیها از آزمایشهای هستهای و عواقب آن است. در حقیقت، در خود فیلم هم هیولای دوران ماقبل تاریخ داستان، به دنبال ارتعاشات هستهای ناشی از یک انفجار هستهای از خواب چندهزارسالهاش بیدار و راهی شهر و خیابان میشود. از این رو، نهتنها برای اهالی سیاست و منتقدان که برای مردم عادی هم گودزیلا استعارهای از سلاحهای هستهای بود.
به طور طبیعی تماشاگران بومی از فیلمی مثل گودزیلا استقبال بالایی کردند و این اتفاق، باعث ادامه حیات هیولای ترسناک آهنی شد و کمپانی توهو 31 فیلم گودزیلایی را در طول سالهای بعد تولید کرد. هالیوود هم در یکیدو دهه اخیر، سه فیلم گودزیلایی ساخته است. 34 فیلم برای یک مجموعه فیلم و یک شخصیت رقم کمی نیست. مجموعه جیمز باند با محوریت یک جاسوس کارکشته و حضور بازیگرانی زنده و خوشچهره، تا امروز 24 فیلم به بازار عرضه کرده است. خارج از هالیوود، تولید دنبالهدار و موفقیتآمیز یک فیلم (آن هم با حضور ضدقهرمانی بدچهره و مصنوعی) پدیدهای بزرگ به حساب میآید. گودزیلا در تمام این سالها نهفقط با آدمها که با بسیاری از موجودات گوناگون از جمله کینگکونگ مبارزه و مقابله کرده است.
منتقدان ژاپنی با توجه به فیلمهای هالیوودی سالهای اخیر که کونگ و گودزیلا را مقابل هم قرار دادهاند، به این نکته اشاره میکنند که هیولای دستپروردهشان خیلی قبل از این و در داخل ژاپن با کونگ مبارزه کرده است! کینگکونگ علیه گودزیلا ساخته هوندا در سال 1962، یک موفقیت کلان مالی را رقم زد و بیش از یازده میلیون بلیت سینما فروخته شد. اما در تاریخ سینمای ژاپن، این فیلم فقط به خاطر عملکردش در گیشه مطرح نیست. کینگکونگ علیه گودزیلا اولین فیلم رنگی گودزیلایی است که به شیوه وایداسکرین فیلمبرداری شد. ناگفته نماند که اکران دوباره این فیلم در سالهای بعد، حدود یکونیم میلیون بلیت دیگر را به عدد قبلی اضافه کرد. در واقع استقبال از این فیلم بود که مدیران توهو را متقاعد کرد که تولید فیلمهای گودزیلایی را رها نکنند و آن را به صورت یک مجموعه فیلم دنبالهدار درآورند. هدف آنها این بود که هر سال، یک گودزیلای جدید را روانه پرده سینماها کنند.
مجموع فیلمهای گودزیلا تا به حال بیش از 111 میلیون بلیت فروختهاند و بر اساس این رقم است که تا سال 2013 از این مجموعه به عنوان پربینندهترین فرنچایز تاریخ سینمای ژاپن اسم برده میشد. در این سال، دورایمون این عنوان را از گودزیلا گرفت؛انیمیشنی درباره یک گربه رباتگونه و ماجراجوی بانمک. شاید یکی از دلایل پیشی گرفتن دورایمون از گودزیلا، بچگانه بودن آن است. انیمهها و محصولات کودکان همیشه در ژاپن جزو موفقترینها و پرفروشترینها بودهاند و هر سال در جدول فروش سینماهای ژاپن، حداقل پنج انیمه دیده میشود.
البته سازندگان گودزیلا بر این باورند که هیولای قدیمیشان هنوز زمان زیادی برای کسب موفقیت دارد و احتمالاً به همین خاطر مدیران توهو حرفشان مبنی بر توقف تولید فیلمهای گودزیلایی را پس گرفتند. البته آنها گوشهچشمی هم به تولیدات گودزیلایی هالیوود دارند. ژاپنیها از صادر کردن هیولایشان به هالیوود بسیار خوشحال به نظر میرسند اما گودزیلای هالیوودی هنوز موفقیت کلان دوقلوی ژاپنیاش را تکرار نکرده است. با این وجود، حداقل دو فیلم گودزیلایی هالیوودی برای نمایش عمومی در سال 2019 آماده میشوند و جالبتر اینکه هر دو گودزیلا به مصاف کینگکونگ میروند!
کانال تلگرام ماهنامه سینمایی فیلم: