تقدیم به رم با عشق To Rome With Love
نویسنده و کارگردان: وودی آلن، بازیگران: جسی آیزنبرگ (جک)، الین پیج (مونیکا)، الک بالدوین (جان)، پنهلوپه کروز (آنا)، روبرتو بنینی (لئوپولدو)، وودی آلن (جری). محصول 2012، 112 دقیقه.
چند داستان موازی در شهر باستانی و رمانتیک رم. کارمندی از طبقهی متوسط که یکشبه به چهرهای مشهور تبدیل میشود؛ آرشیتکتی که در سفری تفریحی به محل زندگی دوران جوانیاش میرود؛ یک زوج جوان شهرستانی که به ماهعسل آمدهاند؛ یک کارگردان اپرای بازنشسته که مدعی کشف استعدادهای نهفته در آدمهاست...
اندر نکوهش اسنوبیسم
هومن داودی: وودی آلن کهنهکار، در پیرانهسر، هنوز هم فیلمهایی میسازد که هیچکس در دنیا نمیتواند مشابهشان را بسازد. او در آخرین ایستگاه تور اروپاییاش، برای به نمایش درآوردن شهر باستانی رم، چند داستان مجزا را به کار گرفته که ظاهراً ارتباطی با هم ندارند؛ اما از نظر تماتیک، اسنوبیسم و نقد آن است که مثل یک نخ تسبیح این قصهها را به هم وصل میکند. زنهایی که میخواهند به خاطر شهرت بنینی اخلاقیات را زیر پا بگذارند، زن به ظاهر چشموگوشبستهای که او هم به دلیل شهرت بازیگر مورد علاقهاش بهراحتی خیانت میکند، بازیگر جویای نامی که برای پیشرفت حرفهای و حتی تجربهی عاشقی، چندتا اسم را یاد گرفته، و از همه آشکارتر، تماشاگرانی که از شنیدن آواز زیر دوش روی صحنه کیفور میشوند، همه نمونههایی از آدمهای اسنوب با شدتهای متفاوت هستند. نکتهی جالب توجه و ظریف اینجاست که آلن هنوز هم هوشمندیاش را حفظ کرده است؛ او میداند که با وجود موفقیتهای اخیرش در گیشهها، هرگز فیلمساز محبوب تودهی تماشاگران نبوده و شاید اگر نبودند منتقدانی که در همه حال و با همهی فرازوفرودهای کارنامهاش، هوایش را نگه دارند نمیتوانست به جایگاهی که الان دارد برسد. او در دنیای دیوانهی دیوانهای که در اینجا به تصویر کشیده و در آن همه، دیر یا زود، بر حرکت مضحکی مثل آوردن یک دوش سیار روی سن اپرا مهر تأیید میزنند، هوای منتقدان را نگه داشته و آنها را به وجدان بیدار جامعه تبدیل کرده است: تنها منبعی که با شدت تمام این حرکت احمقانه و مسببانش را محکوم میکند منتقدی است که در یک روزنامهی کثیرالانتشار مینویسد. (امتیاز: 6 از 10)
فرهنگ سطحی در عمق فرهنگی
مهرزاد دانش: اگرچه وودی آلن موفقیت نیمهشب در پاریس را در اثر جدیدش تکرار نکرده، اما همین هم آکنده است از ایدههایی ناب و در عین حال گزنده که در هر چهار ماجرای موازیاش (اپرا زیر دوش حمام، دختر روشنفکر سطحی، سوژهی روز رسانهها، و جوان وابسته به خانوادهای فرهنگی) فضای روشنفکری، رسانهای و فرهنگی جاری در مناسبات سطحی معاصر را به باد ریشخند گرفته است و از این جهت یادآور درونمایهی بسیاری از فیلمهای قبلیاش، مخصوصاً سلبریتی است. عمق ماجرا اینجا است که این هزل و هجو، در لوکیشنی انجام میگیرد که خاستگاه دیرینهی مهمترین نمودها و جریانهای فرهنگی مهم تاریخ بشر است. (امتیاز: 7 از 10)
ادای دین به فلینی
هوشنگ گلمکانی: نمیشود یک سینمادوست به رم برود و در همه جایش به یاد فدریکو فلینی کبیر نیفتد؛ بهخصوص اگر او وودی آلن باشد که دنیایش بیگانه با حالوهوای فلینی نیست. در تمام طول تماشای این فیلم آلن، که بهترین کارش پس از امتیاز نهایی است، فلینی را هم در کنارش میدیدم. هیچ جوری هم نمیشد این دو را از هم جدا کرد. فقط به عنوان یک نمونه، اجرای اپرا زیر دوش بر روی صحنه به طرز مقاومتناپذیری یادآور اجرای گروه اپرا در آتشخانة کشتی فیلم و کشتی به راهش ادامه میدهد بود. روح فلینی همیشه بر فراز رم در پرواز است و سایهاش بر سر فیلم وودی آلن هم افتاده است. (امتیاز: 7 از 10)
*