هفتاد و هفتمین دوره جشنواره جهانی فیلم کن، در حالی با اهدای نخل طلای به فیلم آنورا ساخته شان بیکر به پایان رسید که فرانسیس فورد کاپولا و پل سریدر با دست خالی به خانه بازگشتند. آمریکا در حالی پس از یک وقفه سیزده ساله برای هجدهمین مرتبه بر بام این رویداد سینمایی قرار گرفت که کشور میزبان یعنی فرانسه با یازده نخل طلا در جایگاه دوم قرار دارد. سال گذشته فیلم «آناتومی یک سقوط» ساخته «ژوستین تریه» از فرانسه بهترین فیلم جشنواره کن شده بود.
فیلم آنورا ساخته شان بیکر، فیلمساز آمریکایی داستان یک دختر جوان روس-آمریکایی که در نیویورک زندگی میکند با پسر یک اولیگارش روس آشنا میشود. این آشنایی به سرعت به ازدواج میانجامد؛ ازدواجی که با مخالفت والدین پسر روبرو میشود و آنها را وا میدارد تا برای برهم زدن آن، راهی نیویورک شوند.
«آنورا» هشتمین فیلم شان بیکر، فیلمساز آمریکایی است. مایکی مدیسون، هنرپیشه جوان آمریکایی که نقش آنورا را بازی میکند، پیشتر در فیلم «روزی روزگاری هالیوود» ساخته کوئنتین تارانتینو در نقشی فرعی خوش درخشیده بود. فیلمی درگیر کننده درباره یک زن از طبقه تحت محروم با دنیاها و آروزهای ساده که به شکلی جذاب روایت میشود و تماشاگر را با خود همراه میکند، اما افسوس که در میانه (به ویژه زمان جستوجو برای یافتن پسر روس) بیجهت طولانی میشود و سبک و سیاق کمدی پیدا میکند که فیلم به آن نیازی ندارد؛ اما در نهایت با پایانی درخور روبرو هستیم که میتواند اشک تماشاگرش را سرریز کند.
برخی منتقدان در ایام جشنواره این فیلم را نسخه مدرنی از فیلم رمانتیک کمدی «زنی زیبا» معرفی کردهاند؛ فیلمی که در سال ۱۹۹۰ با بازی جولیا رابرتز و ریچارد گییر ساخته و با استقبال چشمگیری روبرو شد.
امسال در بخش مسابقه جشنواره کن ۲۲ فیلم با یکدیگر رقابت داشتند. گرتا گرویگ، رئیس بخش هیات داوران آنورا را «فیلمی عالی سرشار از انسانیت» توصیف کرد. شان بیکر به هنگام دریافت نخل طلا، از مدیسون هنرپیشه نقش اول فیلم و همسرش که یکی از تهیهکنندگان این فیلم بوده، تقدیر کرد.
در مراسم اختتامیه جشنواره جرج لوکاس، فیلمساز مطرح آمریکایی و خالق «جنگ ستارگان»، نخل طلای افتخاری را به پاس یک عمر دستاورد حرفهای و فعالیت در عرصه سینما دریافت کرد. لوکاس که همزمان با افتتاحیه جشنواره کن ۸۰ سالگیاش را جشن گرفته بود، جایزهاش را از دستان فرانسیس فورد کاپولا، دوست قدیمی دریافت کرد که امسال دست خالی به خانه بازگشته بود.
در این دوره مریل استریپ نیز جایزه نخل طلای افتخاری را دریافت کرد. استریپ این جایزه را در مراسم افتتاحیه و در سالن بزرگ سینما مولیر دریافت کرده بود. استریپ ۷۴ ساله نخستین بار پس از دریافت جایزه بهترین بازیگر زن سال ۱۹۸۹ برای بازی در فیلم «فریادی در تاریکی» به کارگردانی فرد شپیسی برای دریافت جایزه به کن باز گشته بود. او در بیانیهای، کسب جایزه در کن را بالاترین دستاورد در هنر فیلمسازی خواند و گفت: ایستادن در سایه کسانی که قبلا مورد تجلیل قرار گرفتهاند به همان اندازه هیجانانگیز است.
هیات داوران به ریاست گرتا گرویگ شامل لیلی گلدستون، اوا گرین، عمر سی، ابرو جیلان، نادین لبکی، خوان آنتونیو بایونا، پیرفرانچسکو فاوینو و هیروکازو کورئیدا بود. جایزه بزرگ هیات داوران کن نیز که دومین جایزه مهم این جشنواره به شمار میرود، به فیلم «همه آنچه که به عنوان روشنایی تصور میکنیم» ساخته پایال کاپادیا، فیلمساز هندی تعلق گرفت. «همه آنچه که به عنوان روشنایی تصور میکنیم» اولین فیلم هندی است که در سی سال اخیر به بخش رقابتی کن راه یافته بود. داستان این فیلم در بمبئی میگذرد و درباره دو پرستار است که با هم به یک شهر ساحلی سفر می کنند.
ژاک اودیار، فیلمساز فرانسوی نیز با فیلم موزیکال «امیلیا پرز» برنده جایزه داوران شد. جایزه «بهترین بازیگر زن» نیز به همه بازیگران این فیلم اهدا شد. در «امیلیا پرز» ستارگانی همچون زوئی سالدانا و سلنا گومز و کارلا سوفیا گاسکون، هنرپیشه اسپانیایی بازی کردهاند. همچنین جسی پلمونز برای بازی در فیلم «انواع مهربانی» ساخته یورگوس لانتیموس برنده جایزه بهترین بازیگر مرد شد.
جایزه ویژه هیات داوران کن نیز به محمد رسولاف، فیلمساز ایرانی تعلق گرفت که با «دانه انجیر معابد» یا ( دانه انجیر مقدس) در بخش مسابقه حضور داشت. این فیلم همچنین برنده جایزه فیپرشی کن شد.
جایزه بهترین کارگردان هم به میگوئل گومز، فیلمساز پرتغالی برای «گرند تور» اهدا شد.
دوربین طلایی بهترین فیلم اول در تمام بخشها به «آرماند» ساخته نویسنده و کارگردان نروژی هالفدان اولمان تونده از بخش نوعی نگاه محصول نروژ، هلند، آلمان و سوئد رسید.
نخل طلای بهترین فیلم کوتاه هم به «مردی که نمیتوانست ساکت بمامد» ساخته نبوشا اسلیپچویچ اهدا شد.
جایزه طلای بهترین فیلم مستند هم به «ارنست کول: گمشده و پیدا شده» ساخته رائول پک و «پرهیز از آب» اثر نادا ریاض ایمن الامیر رسید.
تقدیرنامه بخش کوتاه نیز به فیلم «بابا برای یک لحظه» ساخته دانیل سوارس رسید.
جشنواره کن تحت تاثیر جنگ غزه
مراسم اختتامیه پر بود از اشاره به جنگ غزه و حمایت از فلسطینیان. لوبنا آزابال، رییس هیات داوران فیلم کوتاه خواستار آتشبس فوری در غزه و پایان کشتار مردم بیدفاع فلسطین شد. نادین لبکی نیز هنگام اعطای جایزه ویژه هیات داوران به «دنیای تقسیم شده» با اشاره به جنگ غزه؛ خشونت در منطقه را محکوم کرد.
جشنواره فیلم کن در بخشهای رقابتی (اصلی)، غیررقابتی (موازی)، دوهفته کارگردانان، هفته منتقدان بینالملل، مارشه دو فیلم (بازار فیلم کن)، شورت فیلم کرنر (بازار مخصوص فیلمهای کوتاه)، مستر کلاس و بزرگداشت در کاخهای جشنواره و کنگرهها برگزار شد.
رکورد دارانِ کن
«دلبرت مان» آمریکایی اولین کارگردانی بود که موفق به کسب جایزه نخل طلا شد. او در سال ۱۹۵۵ برای فیلم «مارتی» نام خود را در کتاب افتخارات جشنواره کن جاودانه کرد. پیش از آن از سال ۱۹۴۶ تا ۱۹۵۴ جایزه اصلی جشنواره کن تحت عنوان جایزه بزرگ اعطا میشد.
در طول تاریخ هفتاد ساله این رویداد سینمایی تنها ۹ کارگردان توانستهاند بیش از یکبار و آن هم فقط دوبار نخل طلا را در دست بگیرند:
فرانسیس فورد کاپولا؛ کارگردان آمریکایی برای فیلمهای «مکالمه» (۱۹۷۴) و «اینک آخرالزمان» (۱۹۷۹)
بیل آگست؛ کارگردان دانمارکی برای فیلمهای «پله فاتح» (۱۹۸۸) و «بهترین نیات» (۱۹۹۲)
امیر کاستاریکا؛ کارگردان بوسنیایی برای فیلمهای «وقتی پدر برای کسب و کار رفته بود» (۱۹۸۵) و «زیرزمین» (۱۹۹۵)
آلف شوبرگ؛ کارگردان سوئدی برای فیلمهای «عذاب» (۱۹۴۶) و «دوشیزه جولی» (۱۹۵۱)
شوهی ایمامورا؛ کارگردان ژاپنی برای فیلمهای «ترانهی غمانگیزی از نارایاما» (۱۹۸۳) و «مارماهی» (۱۹۹۵)
میشائل هانکه؛ کارگردان اتریشی برای فیلمهای «روبان سفید» (۲۰۰۹) و «عشق» (۲۰۱۲)
برادران داردن؛ کارگردانان بلژیکی برای فیلمهای «روزتا» (۱۹۹۹) و «بچه» (۲۰۰۵)
کن لوچ، کارگردان بریتانیایی برای فیلمهای«بادی که در مرغزار میوزد» (۲۰۰۶) و «من، دنیل بیلک» (۲۰۱۶)
روبن اوستلوند برای فیلم «مربع» (۲۰۱۷) و «مثلث غم» (۲۰۲۲)
از دیگر رکوردداران تاریخ جشنوارهی کن میتوان به «لوئیس بونوئل»، فیلمساز اسپانیایی نام برد که بیشترین حضور را در بخش رقابتی کن را داشته و فیلمهایش ۹ بار نامزد نخل طلای کن بوده است. او در سال ۱۹۵۰ با فیلم «فراموششدگان» بهترین کارگردان جشنواره کن شد، در سال ۱۹۵۹ با فیلم «نازارین» جایزه بینالمللی کن را گرفت و در سال ۱۹۶۹ با فیلم «ویردیانا» نخل طلا را تصاحب کرد.
کانال تلگرام ماهنامه سینمایی فیلم:
https://telegram.me/filmmagazine
آدرس اینستاگرام:
https://www.instagram.com/filmmagazine.official
آدرس کانال آپارات:
آپارات | FilmMagazine.official (aparat.com)
[ماهنامه فیلم]