هفتاد و هفتمین جشنواره سینمایی کن از ۱۴ تا ۲۵ می ۲۰۲۴ (۲۵ اردیبهشت تا ۵ خرداد 1403) با نمایش 67 فیلم در بخشهای مختلف برگزار میشود. خوان آنتونیو بایونا، ابرو جیلان، پیرفرانچسکو فاوینو، لیلی گلادستون، اوا گرین، هیروکازو کورئیدا، نادین لبکی و عمر سی ترکیب هیاتداوران بخش رقابتی این دوره را شکل میدهند که گرتا گرویک ریاست آن را بر عهده دارد. چند روز پس از اعلام لیست نهایی فیلمهای منتخب در 11 آوریل، سیزده فیلم دیگر به فهرست نمایشها اضافه شد و اینطور که پیداست، در فهرست نهایی این دوره، فیلمهای حاضر همانقدر جلب توجه میکنند که غایبین به چشم میآیند.
بخش مسابقه اصلی جشنواره هفتادوهفتم
1-فیلم کارآموز
«کارآموز» ساخته علی عباسی نخستین فیلم فهرست مسابقه رقابتی این دوره است. فیلم به این مضمون میپردازد که چگونه دونالد ترامپ جوان، تجارت املاک و مستغلات خود را در دهه 1970 تا 1980 در نیویورک پیش میبرد. فیلم عمدتاً بر روابط ترامپ و روی کوهن، دادستان نیویورک که بهدلیل همکاری با سناتور جوزف مککارتی مشهور است، تمرکز دارد. کارآموز نخستین فیلم آمریکایی علی عباسی است که در سال 2022 با فیلم «عنکبوت مقدس» در بخش رقابتی جشنواره کن، حضور داشت.
2-فیلم متل دستینو
«متل دستینو»، ساخته کریم آینوز به توصیف خود کارگردان؛ داستانی عاشقانه درباره ارتباط یک مرد جوان و زنی است که در دام ازدواج آزاردهنده خود گرفتار شده است. آینوز فیلمساز و هنرمند تجسمی برزیلی در کن امسال دوازدهمین فیلم بلند خود را ارائه کرده است. او که 6 فیلم کوتاه و چهار فیلم مستند را هم در کارنامه دارد، سریال داستانی سیزده قسمتی آلیس را برای HBO آمریکای لاتین کارگردانی کرده است.
۳-فیلم پرنده
«پرنده»، نخستین ساخته داستانی آندریا آرنولد، فیلم دیگر بخش رقابتی جشنواره است. اطلاعات کمی درباره این فیلم وجود دارد، ازجمله اینکه تابستان گذشته در بریتانیا در منطقه کنت فیلمبرداری شده و مثل خیلی از کارهای آرنولد، زندگی حومهنشینان انگلیسی را بررسی میکند. آرنولد یکی از اعضای ثابت جشنواره فیلم کن است و در سالهای 2012، 2014 و 2021 در ترکیب داوران بخشهای مختلف کن حضور داشته است.
۴-فیلم امیلیا پرز
ژاک اودریار فیلمساز شناختهشده فرانسوی با فیلم «امیلیا پرز» در این دوره جشنواره حضور دارد. او این بار داستان یک وکیل زن ساکن مکزیک را روایت میکند که ناچار میشود به رئیس یک کارتل کمک کند تا با عمل جراحی تغییر جنسیت، هویت خود را دگرگون کند و از مجازات بگریزد. اودریار که برای اولین بار فیلمنامه اثرش را بهتنهایی نوشته، سناریوی امیلیا پرز را بر اساس یک طرح اولیه که در قالب لیبرتو اپرا در چهار پرده در نظر گرفته شده بود، توسعه داده است.
۵-فیلم آنورا
«آنورا» فیلم دیگر مسابقه اصلی کن به کارگردانی شین بکر، درام ضد و نقیضها است که با یک درونمایه تلخ در ساختار کمدی، زندگی یک کارگر جنسی در نیویورک را روایت میکند. آنورا به جز اینکه یک پرترهسازی جسورانه از زندگی پرخطر دختری جوان است، یک کاراکتر تعیینکننده دیگر را هم معرفی میکند. آنطور که کارگردان فیلم به ورایتی گفته؛ نیویورک بهعنوان شهری پرجنب و جوش و پرماجرا، بوم سینمایی جذابی برای فیلم او بوده است. فیلم قبلی بیکر «پروژه فلوریدا» در سال 2017 با تحسین منتقدان در بخش دو هفته با کارگردانان کن روبهرو شده بود.
۶-فیلم مگالوپولیس
«مگالوپولیس» پروژه پرشور و دیرینه فرانسیس فورد کاپولا شاید از جهاتی مهمترین فیلم حاضر در جشنواره باشد. ایده اولیه فیلم در سال 1979 ذهن کاپولا را درگیر کرده و با اینکه در همه این سالها برای توسعه این ایده فعال بوده، تاخیرهای طولانی و موانع مختلف ساخت فیلم را به امروز کشانده است. مگالوپولیس که در 2022 و 2023 فیلمبرداری شده بعد از «تویکست»، آخرین فیلم به نمایش درآمده کاپولا در سال 2012، طولانیترین فاصله را بین فیلمهای او نشان میدهد. جیانکارلو اسپوزیتو و آدام درایور شخصیتهای مرکزی فیلم را بازی میکنند. مگالوپولیس که زوال یک کلانشهر شبیه به نیویورک را به تصویر میکشد، دیدگاههای متضادی از آینده به همراه دارد. در یکطرف داستان، سزار معمار ایده آلیستِ جاهطلب ایستاده و در سوی دیگر فرانک سیسرو شهردار شهر و دشمن قسمخورده او. اختلاف بر سر آینده است؛ آیا باید در ویرانههای شهر یک مدینه فاضله با مصالح تجدیدپذیر ساخته شود یا استراتژی بازسازی همان چه که بوده، مملو از بتن، فساد و دلالی قدرت را دوباره تکرار کرد؟ در میان این تقابل، جولیا دختر شهردار که در جوار قدرت بزرگ شده، به دنبال معنایی دیگر در زندگی خود میگردد و با تردیدهای خود روبهرو است. درباره شوق سینمادوستان برای اکران درام علمی تخیلی و حماسی مگالوپولیس همین کافی است که بدانیم کاپولا آنطور که در مصاحبهای گفته، اغلب فیلمهای دهه 90 خود را تنها با هدف جمعکردن سرمایه برای به تحقق رساندن مگالوپولیس ساخته است.
۷-فیلم کفنها
گفته میشود، در رقابت امسال جشنواره کن میتوانیم شاهد نمایش «کفنها» که به عنوان شخصیترین اثر دیوید کراننبرگ فیلمساز مشهور کانادایی معرفی شده، باشیم. داستان فیلم درباره «کارش»، تاجری مبتکر و بیوهای غمگین با بازی وینسنت کسل است که تلاش میکند با اختراع دستگاهی برای ارتباط با مردگان تسکینی برای خود پیدا کند. کارش، 50 ساله و تاجر مشهور بعد از مرگ همسرش تسلیناپذیر بهنظر میرسد. او در تلاش است تا با اختراع دستگاهی انقلابی و بحثبرانگیز به نام «تکنولوژی قبر» به افراد زنده اجازه دهد تا با عزیزان درگذشته خود در گورهایشان ارتباط برقرار کنند. یکشب چندین قبر ازجمله قبر همسرش خراب میشود و کارش برافروخته به دنبال یافتن مقصران است. کراننبرگ که برای سینما دوستان نامی آشنا است، درعینحال که فیلمسازی تحسینشده از طرف منتقدان بوده، بهعنوان ابداعکننده «ژانر وحشت تنانه» بابت خشونتی که در فیلمهایش نمایش میدهد، سرزنش هم شده است. کراننبرگ را ازجمله با عنوانهایی مثل «جسورترین و چالشبرانگیزترین کارگردان روایی در دنیای انگلیسیزبان» هم توصیف کردهاند. فیلم قبلی او، جنایتهای آینده، در سال 2022 در جشنواره کن اکران شد و تشویق ششدقیقهای حاضران را به دنبال داشت.
۸-فیلم ماده
«ماده» اولین فیلم کارگردان فرانسوی کورالی فارگیت است که برای بخش مسابقه اصلی کن انتخاب شده است و فیلم دیگری است که کنجکاوی زیادی برانگیخته است. این فیلم در ژانر وحشت اما از نوع رادیکال فمینیستی که انتظار میرود هیجان زیادی در جشنواره به پا کند. پس از آنکه فارگیت با فیلم قبلی خود با نام «انتقام» اسم و رسمی برای خود به هم زد، به نظر میرسد حالا با یک فیلم ژانر که در فاش نشدن داستان آن تا اندازه زیادی موفق بوده، سعی دارد تواناییهای خود را در کارگردانی اثبات کند. توصیف تیری فرمو، مدیر جشنواره از این فیلم که آن را دارای شایستگی کامل برای رقابت در مسابقه کن معرفی کرده، انتظارها از فیلم را بالا برده است.
۹-فیلم گرند تور
داستان «گرند تور» ساخته میگوئل گومز فیلم دیگر مسابقه اصلی کن در برمه سال 1917 میگذرد. ادوارد، کارمند دولت بریتانیا، نامزدش مولی را در روزی که قرار است ازدواج کنند، رها میکند. او در حالتی مالیخولیایی، درحالیکه همچنان به مولی فکر میکند راه فرار در پیش میگیرد، اما مولی، مصمم به ازدواج با او، سراسر آسیا را به دنبالش زیر پا میگذارد. ساخت گرند تور محصول مشترک پرتغال، ایتالیا و فرانسه با یک سفر تحقیقاتی به کشورهای مختلف آسیایی آغاز شد. گومز و گروهش از این سفر فیلمبرداری کردند و آرشیوی از تصاویر و صداها تهیه کردند. گومز فریمهای آن سفر را با تصاویر 16 میلیمتری که در ایتالیا فیلمبرداری شده ترکیب میکند و یک زمان سینمایی پیوسته را میآفریند.
۱۰-فیلم با ارزشترین محمولهها
«با ارزشترین محمولهها» انیمیشن بلند فرانسوی-بلژیکی ساخته میشل هازاوناویسیوس است. فیلم، داستان یک خانواده یهودی را روایت میکند که در جنگ جهانی دوم به آشویتس تبعید میشوند. در قطاری که به سمت اردوگاه مرگ میرود، پدر خانواده در یک اقدام ناامیدانه یکی از دوقلوهایش را بیرون از قطار روی برفها میاندازد؛ جایی که یک زوج لهستانی او را پیدا میکنند. فیلم اقتباسی از داستان ژان کلود گرومبرگ است که ساخت آن در سال 2019 آغاز و در همین سال به علت اپیدمی کووید متوقف شد. بعد از شروع دوباره پروژه، ژان لوئی ترینتینان صدای راوی فیلم را قبل از مرگش در ژوئن 2022 بازگویی کرد.
۱۱-فیلم مارچلو میو
«مارچلو میو» یک کمدی فرانسوی-ایتالیایی محصول سال ۲۰۲۴ به نویسندگی و کارگردانی کریستوف اونوره است. در این فیلم، کیارا ماسترویانی با زندگی در سایه میراث پدر واقعی خود مارچلو ماسترویانی روبهرو میشود. او نسخهای از خود را در کنار مادر واقعیاش، بازیگر فرانسوی کاترین دونو به تصویر میکشد. در همین فرصت، چند بازیگر دیگر ایتالیایی و فرانسوی ازجمله فابریس لوچینی، بنجامین بیولای، نیکول گارسیا و ملویل پوپو نسخههای شخصیتری از خودشان را در فیلم ارائه میدهند. اونوره نویسنده و کارگردانی شناختهشده است. فیلم «دنس پاریس» او در سال 2006 باعث شد که منتقدان فرانسوی اونوره را وارث سینمای موج نو بدانند. او که پیشینه فعالیت در تئاتر را هم دارد، چندین اپرا را برای صحنه نمایش کارگردانی کرده است.
۱۲-فیلم گرفتار جزر و مد
«گرفتار جزر و مد» یک درام چینی به کارگردانی جیا ژانگکه است. در اوایل قرن بیست و یک میلادی، کیائو و گوائو عشقی پرشور اما شکننده را تجربه میکنند. گوائو عشقش را رها میکند تا شانس خود را در جای دیگری امتحان کند، اما کیائو تصمیم میگیرد بهدنبال او برود. ژانگکه کارگردان، فیلمنامهنویس و تهیهکننده در خط مقدم سینمای مستقل چین قرار دارد و از کارگردانهای برجسته نسل ششم فیلمسازان این کشور شناخته میشود. او در سال 2017 به همراه مارکو مولر جشنواره بینالمللی فیلم پینگیائو را تاسیس کرد. فیلم «زندگی بیجان» او (2006) برنده شیر طلایی ونیز شد و جاناتان روزنبام منتقد فیلم او را «هیجانانگیزترین فیلمساز چینی که در حال حاضر کار میکند» توصیف کرده است.
۱۳-فیلم همه آنچه بهعنوان نور تصور میکنیم
«همه آنچه بهعنوان نور تصور میکنیم» به کارگردانی پایال کاپادیا فیلمساز هندی با جایگاه ویژهای در کن امسال حضور دارد. این درام اجتماعی اولین فیلم هندی در 30 سال اخیر یعنی پس از فیلم «مالایایی سواهام» ساخته شاجی. ان. کارون در سال 1994 است که در رقابت اصلی کن به نمایش درمیآید. فیلم داستان پرستاری در بمبئی را روایت میکند که با دریافت یک هدیه غیرمنتظره از شوهرش برآشفته میشود. هماتاقی کوچکتر او آنو، بیهوده تلاش میکند تا با دوست پسرش صمیمی شود. سفر به یک شهر ساحلی به آنها این امکان را میدهد که فضایی برای تجلی خواستههای خود پیدا کنند. اولین فیلم بلند کاپادیا در دو هفته با کارگردانان کن سال 2021 برنده بهترین مستند شده بود.
۱۴-فیلم انواع مهربانی
«انواع مهربانی» یورگوس لانتیموس که فیلم «بیچارگان» او در اسکار امسال مورد توجه قرار گرفت، افسانهای سهگانه است. اول: مردی بدون گزینههای قابلتوجه برای حل چالشهای پیشرویش سعی میکند کنترل زندگی خود را به دست بگیرد. دوم: همسر یک پلیس که در دریا ناپدید شده به خانه بازگشته، اما مرد پلیس تردید دارد که این زن، همسرش باشد. سوم: زنی مصمم به جستوجوی شخصی با قدرتی بسیار خاص است که مقدر شده رهبر معنوی او شود. فیلمنامه «انواع مهربانی» در همکاری لانتیموس و افتیمیس فیلیپو نوشته شده که پیش از این هم در نوشتن تریلرهای سیاه و کمدیهای پوچی مانند «خرچنگ»، «کشتن گوزن مقدس» و «دندان سگ» مشارکت داشتهاند. ویلم دافو و اِما استون همچون فیلم پیشین لانتیموس نقشهای اصلی «انواع مهربانی» را برعهده دارند.
۱۵-فیلم قلبهای تپنده
کمدی موزیکال «قلبهای تپنده» به کارگردانی ژیل للوش که از رمان ایرلندی « جکی، جانسر را دوست دارد» اقتباس شده، رابطه نافرجام دو جوان را دنبال میکند. دختر و پسری هر دو از طبقه متوسط عاشق یکدیگر میشوند، اما پسر در نهایت به تبهکاری رو میآورد و 12 سال را در زندان میگذراند. «قلبهای تپنده» محصول مشترک فرانسه و بلژیک است. للوش بازیگر و کارگردان فرانسوی از سال 1995 در بیش از پنجاه فیلم ظاهر شده است. او دو بار در سالهای 2006 و 2011 برای بهترین بازیگر نقش اول مرد و یک دوره برای بهترین بازیگر نقش مکمل مرد نامزد جایزه سزار شد.
۱۶- سه کیلومتر تا آخر دنیا
«سه کیلومتر تا آخر دنیا» ساخته امانوئل پاروو فیلمساز رومانیایی داستان سفر یک نوجوان در جامعه محافظهکار دلتای دانوب را میگوید که برای کشف خود، با ارزشهای سنتی مورد حمایت والدین و همسایگانش درگیر میشود. «سه کیلومتر تا آخر دنیا» سومین فیلم بلند این فیلمساز است. امانوئل پاروو علاوه بر ایفای نقش در فیلمهای فیلمسازان سرشناس رومانیایی مانند کریستیان مونگیو، کارگردان تئاتر و فیلم هم هست. فیلم کوتاه او با نام «مرغ، سیبزمینی سرخکرده و کوکا» 2012 در جشنواره بینالمللی فیلم «آنونیمول» رومانی تحسین شد، همچنین برای اولین فیلم بلندش «سمت نهچندان روشن چیزها» 2017 جایزه جشنواره سارایوو را برای بهترین کارگردانی دریافت کرد.
۱۷-فیلم دانه انجیر مقدس
محمد رسولاف آخرین فیلم خود با عنوان «دانه انجیر مقدس» را در رقابت بخش مسابقه کن 2024 به نمایش میگذارد. رسولاف در سالهای گذشته با فیلمهای «به امید دیدار»، «دستنوشتهها نمیسوزند» و «لِرد» در بخش نوعی نگاه و با فیلم «جزیره آهنی» در بخش دو هفته کارگردانان جشنواره کن حاضر بود.
۱۸-فیلم الماس وحشی
حضور آگاته رایدینگر فرانسوی هم که با نخستین فیلم بلندش با نام «الماس وحشی» در مسابقه کن رقابت میکند، در فهرست فیلمهای این دوره جلبتوجه میکند. فیلم داستان لیان را بازگو میکند که با مادر و خواهر کوچکش در فرژوس، در کوت دازور زندگی میکنند. لیان که در آرزوی مشهور شدن است، نسبت به ظاهر فیزیکی خود وسواس دارد. در نهایت او تلویزیون را بهعنوان سکوی پرشی احتمالی برای یک حرفه کشف میکند. مضمون «الماس وحشی» به فیلم کوتاهی که رایدینگر در سال 2017 ساخته بود، شباهت دارد.
۱۹-فیلم اوه، کانادا
پل شریدر فیلمنامهنویس بعضی از شاهکارهای مارتین اسکورسیزی هم با «اوه، کانادا» در مسابقه کن 2024 حضور دارد. شریدر درام اوه، کانادا را بر اساس رمانی از راسل بنکس نوشته است. شریدر قبل از این هم برای ساخت فیلم «ژیگول آمریکایی» رمان همین نویسنده را اقتباس کرده بود. اوه، کانادا به زندگی نویسندهای رنجکشیده در آستانه مرگ میپردازد؛ یک چپگرای کانادایی-آمریکایی که برای اجتناب از ثبتنام در جنگ ویتنام به کانادا میگریزد. ریچارد گر و اوما تورمن از بازیگران این فیلم هستند.
۲۰-فیلم تصنیف لیمونوف
«تصنیف لیمونوف» ساخته کریل سربرنیکوف است که داستان ادوارد لیمونوف، شاعر رادیکال شوروی و مؤسس حزب ملی بلشویک را که پس از چرخش به شعر پانک و ماجراجوییهای دیگر به ضدقهرمانی سیاسی در روسیه تبدیل شد، میگوید. فیلم در همکاری سربرنیکوف با پاول پاولیکوفسکی و بن هاپکینز بر اساس رمان پرفروش «لیمونوف» نوشته امانوئل کارر نوشته شده است. سربرنیکوف که خود از مخالفان ساختار سیاسی امروز روسیه است، فیلمبرداری «لیمونوف» را در مسکو آغاز کرد، اما به دنبال ناکامی در اتمام فیلم در این کشور، کار خود را در اروپا پی گرفت. سربرنیکوف پیشازاین با فیلم «آنفولانزای پتروف» 2021 و در سال 2022 با فیلم «همسر چایکوفسکی» در جشنواره فیلم کن حضور داشت.
۲۱-فیلم پارتنوپه
پائولو سورنتینو فیلمساز برنده اسکار سال 2013، امسال با دهمین فیلم بلند خود در جشنواره کن حضور دارد. «پارتنوپه» زنی است که نام اساطیری شهر خود را یدک میکشد؛ همان پارتنوپه اساطیر یونانی که وقتی نتوانست اودیسه را با آهنگهایش جذب کند، خود را به دریا انداخت و غرق شد. اما زندگی شخصیت فیلم چندان ربطی به افسانهها ندارد؛ بلکه برعکس، مجموعهای از تواناییها و ضعفهای انسان را به تصویر میآورد. پارتنوپه روایت سبکسریها، زیبایی کلاسیک، عشقهای بیهوده و غیرممکن، معاشقههای سرگیجهآور، بارقههای شادی و رنج مداوم و البته پایانها و آغازهای جدید است. سورنتینو این بار فیلمش را به شهر زادگاهش اختصاص داده؛ همان ناپلی که به گفته فیلمساز « افسون میکند و مسحور میکند، فریاد میزند و میخندد و میداند چگونه به شما صدمه بزند». فیلم با حضور بازیگرانی چون گری اولدمن، سلسته دلاپورتا و سیلویا دگراندی مسیر زندگی پارتنوپه را از زمان تولدش تا امروز، همراه با تعداد زیادی شخصیت دیگر به تصویر میکشد. پارتنوپه در ناپل و جزیره کاپری فیلمبرداری شده است. پس از «دست خدا» که تا پیش از این شخصیترین فیلم سورنتینو توصیف میشد، ممکن است پارتنوپه هم فیلمی در همین ردیف از کار درآمده باشد.
۲۲-فیلم دختری با سوزن
آخرین فیلم لیست مسابقه کن هفتاد و هفتم «دختری با سوزن» ساخته مگنوس فونهورن فیلمساز سوئدی است. فیلمنامه اثر را فونهورن با همکاری لاین لانگبک نوشته است. «دختری با سوزن» بر اساس داستان واقعی قاتل سریالی دانمارکی داگمار اوربای ساخته شده که به زنان فقیر کمک کرد تا فرزندان ناخواسته خود را بکشند و در سال 1921 به اعدام و بعدا به حبس ابد محکوم شد. «دختری با سوزن» سومین فیلم بلند فونهورن است که بعد از فیلم «شیرین» محصول 2020 میلادی که به زندگی یک مربی پرورش اندام میپردازد، در جشنواره کن به نمایش درمیآید.
کانال تلگرام ماهنامه سینمایی فیلم:
https://telegram.me/filmmagazine
آدرس اینستاگرام:
https://www.instagram.com/filmmagazine.official
آدرس کانال آپارات:
آپارات | FilmMagazine.official (aparat.com)
[ماهنامه فیلم]