سینمای ایران » گزارش1397/02/09


از امیرکبیر تا الیور استون!

نگاهی به جشنواره جهانی فیلم فجر؛ بخش دوم

محسن جعفری‌راد

 

نیمه‌ دوم جشنواره و به‌خصوص سه روز آخر، مهیج‌تر از نیمه اول برگزار شد. البته انتقاداتی هم در روزهای پایانی از طرف برخی رسانه‌ها مثل بودجه زیاد جشنواره و دعوت از سینماگران خارجی غیرمعتبر و... مطرح شد (نه این‌که خودشان هم در زمان حضور سینماگران بزرگ خیلی حضور داشتند و مشغول تهیه خبر و گزارش!) اما در مجموع نسبت به سال‌های قبل کیفیت و نظم بیش‌تری داشت؛ از حضور الیور استون (و البته تعدادی از سینماگران مطرح دیگر) برای اولین بار در ایران گرفته تا نمایش فیلم امیرکبیر زنده‌یاد علی حاتمی با حضور خانواده‌اش. در کنار این گزارش، خیلی کوتاه هم به مراسم اختتامیه و فهرست کامل برگزیدگان پرداخته‌ایم.

پنج‌شنبه ششم اردیبهشت، شلوغ‌ترین و پربرنامه‌ترین روز جشنواره بود. در این روز کارگاه فیلم‌برداری فیلیپ راس، فیلم‌بردار و مستندساز فرانسوی، در سینما فلسطین برگزار شد. تورج منصوری (فیلم‌بردار) در ابتدای کارگاه ضمن معرفی فیلیپ راس در مورد وی گفت: «راس دیدگاه جالبی دارد و معتقد است که به دو شکل به سمت آینده می‌رویم؛ یکی آینده‌ای که پیشرفت تکنولوژی برای ما رقم می‌زند و دیگری آینده مطلوبی که آینده هنری سینما در آن قرار دارد و اگر خوب در مسیر آن قرار نگیریم در سینما نمی‌توانیم موفق باشیم.» راس هم در بخشی از صحبت‌های خود با هدف انتقال تجربیاتش گفت: «توصیه‌ام به کارگردانان جوان این است که تمام وسایلی را که می‌توانند تصویر را در آن ببینند فراموش کنند و تنها با یک Viewfinder کوچک همه چیز را نگاه کنند. من با کارگردانان بزرگی مثل رابرت آلتمن کار کردم و آن‌ها می‌دانستند از این وسایل کوچک چه‌گونه استفاده کنند. وقتی در لوکیشن قرار داریم اگر به بازیگران نزدیک نشویم اشتباه بزرگی کرده‌ایم.»

در پردیس چارسو یکی از جذاب‌ترین نمایش‌های بخش «فیلم‌های مرمت‌شده» به امیرکبیر اختصاص داشت و حضور خانواده حاتمی شامل زهرا خوشکام، لیلا حاتمی، علی مصفا و دیگر مهمانان ویژه.
اما در ادامه نشست‌های کارگاهی، ژان پی‌یر لئو بازیگر مشهور فرانسوی در جمع علاقه‌مندانش حاضر شد. او که بازیگری را با چهارصد ضربه (فرانسوا تروفو، 1959) آغاز کرد، گفت: «من جزو بازیگرهایی هستم که برای صحبت کردن جلوی مردم ساخته نشده‌ام ولی خوش‌حالم که می‌بینم در کشورهای مختلف، سینمای بین‌الملل تا این حد مورد استقبال قرار گرفته است.» لئو از نمایش فیلم ظهور و سقوط یک شرکت کوچک فیلم‌سازی (ژان‌لوک گدار) هم ابراز خرسندی کرد.

اما بدون شک پراستقبال‌ترین نشست جشنواره به حضور الیور استون ارتباط داشت. کارگاه «کارگردانی» استون با حضور حبیب رضایی، حامد بهداد، گادفری چشایر، نادر طالب‌زاده، امیر اسفندیاری معاون بین‌الملل جشنواره، شادمهر راستین مدیر باشگاه جشنواره، سیف‌الله صمدیان مدیر رویدادهای ویژه جشنواره و عوامل فیلم سد معبر عصر پنج‌شنبه در سینما فلسطین برگزار شد. استون در بخشی از حرف‌هایش گفت: «خاطرات بسیار مهم‌اند. نسل‌های قبل در حال پیر شدن هستند و خیلی زود از بین می‌روند. شما جوانان فیلم‌ساز باید پیش از این‌که آن‌ها را از دست بدهید، خاطرات‌شان را ثبت کنید. دیروز من فیلمی درباره شاه ایران دیدم که با منابع دولتی ساخته شده بود و فیلم خوبی نبود. یادتان نرود اگر شما وضعیت ایران را در زمان شاه فراموش کنید، کار شما تمام است. آلمان از جنگ جهانی دوم درس گرفت و آن را در مدارسش تدریس کرد اما در ژاپن هیچ‌کس از جنگ جهانی دوم اطلاع ندارد. بنابراین شما باید در مورد انقلاب خودتان فیلم بسازید اما فیلم‌های جذاب و سرگرم‌کننده. نمی‌شود چنین فیلم‌هایی را خشک ساخت. من به فعالیت‌های خودم در طول هجده سال گذشته افتخار می‌کنم. من در یکی از مستندهایم با نام تاریخ ناگفته آمریکا تلاش کردم در طول دوازده ساعت، بسیار دقیق و دراماتیک به تاریخ بپردازم. متأسفانه از سال ۲۰۰۰ به بعد دولت آمریکا به هیولایی تبدیل شده است که واقعاً وضعیت وحشتناکی برای ما به وجود آورده و حتی به لحاظ تجاری نتوانستم بودجه‌ای برای فیلم جدیدم بگیرم.»

ژان پی‌یر لئو استون در پاسخ به این‌که آیا بیش‌تر سیاست را در اختیار سینما می‌گیرد یا سینما را ابزاری برای بیان عقاید سیاسی‌اش می‌داند، گفت: «من خودم را به عنوان سیاستمدار نمی‌شناسم، اهل لابی نیستم و فعالیت سیاسی ندارم. من فقط می‌خواهم با بیان دراماتیک، قصه‌هایم را روایت کنم.»
استون در پاسخ به فیلم‌های ضدآمریکایی‌اش تأکید کرد: «من مردم، کشورم، ارزش‌ها، دموکراسی و آزادی‌ای را که در آمریکا وجود دارد دوست دارم. آن‌چه من از آن نگران هستم نظامی شدن کشورم است. در کشور من سخت‌افزارهای جنگی ساخته می‌شود و همین چند روز پیش چندهزار دلار تجهیزات نظامی به عربستان فروخته شد.»

مراسم اختتامیه
این مراسم شب جمعه و یک روز قبل از پایان جشنواره، در تالار وحدت برگزار شد. عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، بهرام قاسمی سخن‌گوی وزارت خارجه، محمدمهدی حیدریان رییس سازمان سینمایی، علی‌اکبر صفی‌پور مدیر بنیاد رودکی، علیرضا تابش مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی، الیور استون و... از جمله حاضران در مراسم بودند.

رامبد جوان اجرای مراسم را بر عهده داشت. او از همان ابتدا سعی کرد با شوخی فضا را گرم کرد اما متأسفانه هیچ‌کدام باعث نشد که از تعداد گاف‌ها کم شود و البته چندبار مستقیم و غیرمستقیم گفت که اصلاً تمرینی نداشته برای این اجرا! او ابتدای مراسم گفت: «چیزی در حدود هفتاد دقیقه در خدمت شما هستیم و تندتند جوایز را می‌دهیم. دیگر مثل سابق مهمانان را به هتل‌های بالای شهر نمی‌برند و در هتل فردوسی اسکان داده می‌شوند تا در جریان زندگی در میانه شهر ما باشند.» در ادامه نیز یکی دیگر از شوخی‌های بی‌تناسبش ارائه شد: «من زنم را با ۶۵ کیلو به جشنواره تحویل دادم و حالا با ۲۵ کیلو تحویل گرفتم! پس این جشنواره فرصت خوبی برای لاغر شدن است!»

رضا میرکریمی خطاب به رسانه‌ها گفت: «از اهالی رسانه و رسانه ملی تشکر می‌کنم که ما را همراهی کردند. از کسانی که حتی تلاش کردند حاشیه منفی ایجاد کنند تشکر می‌کنم؛ همین که جشنواره برای‌شان مهم بود از آن‌ها سپاسگزارم. عباس صالحی وزیر ارشاد در سخنانی گفت: «کشور ما با فرهنگ و شعر و هنر خودش را به جهان معرفی می‌کند. در دوره‌ای که خیلی‌ها تلاش می‌کنند از ایران چهره دیگری بسازند عده‌ای چون شاعران و هنرمندان و سینماگران می‌کوشند که ایران را چنان که بود و هست و باید باشد نشان دهند.»

در طول برگزاری مراسم انواع بی‌نظمی‌ها رخ داد، از اشتباه‌های مختلف در اعلام نام برندگان تا برنده‌ای که روی سن آمد و با داوران روبوسی کرد و حرف‌هایش را هم زد اما خبری از لوح نبود! جوان هم در چنین لحظه‌ای گفت: «حالا که جایزه در کار نیست بیا با هم سلفی بگیریم!»

 

برگزیدگان

جایزه صلح
دیپلم افتخار به معدنچی (هانا اسلاک) محصول اسلوونی و کرواسی
جایزه صلح جشنواره برای یک عمر دستاورد هنری به ریتی پان کارگردان کامبوجی

جایزه نتپک
هندی و هرمز
(عباس امینی) محصول ایران

جایزه بین‌الادیان
گندم
(سمیح کاپلان‌اوغلو) محصول ترکیه، آلمان، فرانسه، سوئد و قطر

جایزه بهترین فیلم اول
درساژ
(پویا بادکوبه) محصول ایران

جایزه محمد امینص
مجید مجیدی برای آن سوی ابرها محصول هند

جوایز آسیایی
بهترین فیلم کوتاه: بچه خور (محمد کارت) ایران
بهترین کارگردان: مریم بحرالعلومی برای پاسیو از ایران
جایزه بهترین فیلم آسیایی: پدر و پسر (دونگ دینگ لونگ) محصول ویتنام

جوایز مسابقه بین‌الملل
لوح تقدیر به آقای گوزن (مجتبی موسوی)، ایران
جایزه بهترین فیلم کوتاه به وفاداری (تاتیانا فدوروسکایا)، روسیه
جایزه ویژه هیأت داوران به ریچارد کندریک فیلم‌بردار ترانه گرانیت محصول ایرلند و کانادا
جایزه بهترین بازیگر زن برای ماهور الوند بازیگر هت تریک، ایران
جایزه بهترین بازیگر مرد برای لئون لوچف بازیگر معدنچی، اسلوونی و کرواسی
جایزه بهترین فیلم‌نامه برای رامتین لوافی برای هت تریک، ایران
جایزه بهترین کارگردانی برای الکسی گرمن جونیور برای دولتوف، محصول روسیه، لهستان و صربستان
جایزه بهترین فیلم برای میلکو لازاروف برای آگا محصول بلغارستان، آلمان و فرانسه

کانال تلگرام ماهنامه سینمایی فیلم:

https://telegram.me/filmmagazine

آرشیو

کتاب کاریکاتورهای مسعود مهرابی منتشر شد
فیلم ۷۶۰۰ به نویسندگی و کارگردانی بهروز باقری
 اولین جشنواره بین المللی فیلم کوتاه عباس کیارستمی برگزار شد
فیلم خانه ماهرخ ساخته شهرام ابراهیمی
فیلم گیج گاه کارگردان عادل تبریزی
فیلم جنگل پرتقال
fipresci
وب سایت مسعود مهرابی
با تهیه اشتراک از قدیمی‌ترین مجله ایران حمایت کنید
فیلم زاپاتا اثر دانش اقباشاوی
آموزشگاه سینمایی پرتو هنر تهران
هفدهمین جشنواره بین المللی فیلم مقاومت
گروه خدمات گردشگری آهیل
جشنواره مردمی عمار
جشنواره انا من حسین
آموزشگاه دارالفنون
سینماهای تهران


سینمای شهرستانها


آرشیوتان را کامل کنید


شماره‌های موجود


نظر شما درباره سینمای مستقل ایران چیست؟
(۵۴)

عالی
خوب
متوسط
بد

نتایج
نظرسنجی‌های قبلی

خبرنامه

به خبرنامه ماهنامه فیلم بپیوندید: